ଶ୍ରୀମଦ ଭାଗବତ

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏବେ ହୋ ଶୁଣ ଏକ ଚିତ୍ତେ

।

ଚତୁର୍ଥସ୍କନ୍ଧ ଭାଗବତେ

॥

ପୂର୍ବେ ଯେ ପଦ୍ମଯୋନି ତନୁ

।

ଜନ୍ମିଲେ ସ୍ୱାୟମ୍ଭୂବ ମନୁ

॥

ତା ନାରୀ ଶତରୂପା ନାମ

।

ପୂଜିତ ସର୍ବଗୁଣ ଧାମ

॥

ତାର ଉଦରେ ବେନିସୁତ

।

ଅପର ତିନୋଟି ଦୁହିତ

॥

ଆକୂତି ଦେବହୂତି ବେନି

।

ପ୍ରସୂତୀ ନାମେ କନ୍ୟା ତିନି

॥

ଆକୂତି ରୁଚିକି ବରିଲା

।

ପୁତ୍ରିକା ଅର୍ଥେ ବିଭା ଦେଲା

॥

ଯେ ଧର୍ମ ବିଧି ବେଦ ଅଙ୍ଗେ

।

ବିଚାରି ଶତରୂପା ସଙ୍ଗେ

॥

ସେ ପ୍ରଜାପତି ଗୃହେ ଆଣି

।

ସ୍ୱଧର୍ମେ ଆକୂତି ଘରଣୀ

॥

ସେ କନ୍ୟା ଗର୍ଭେ ଋଷି ବୀର୍ଯ୍ୟେ

।

ପୁତ୍ର ଦୁହିତା ମହାତେଜେ

॥

ଜନ୍ମିଲେ ଅତି ସୁଲକ୍ଷଣ

।

ତାହାଙ୍କ ନାମ ଏବେ ଶୁଣ

॥

ଯଜ୍ଞ ପୁରୁଷ ତାଙ୍କ ବଂଶେ

।

ଜନ୍ମ ହୋଇଲେ ବିଷ୍ଣୁ ଅଂଶେ

॥

କନ୍ୟା ସ୍ୱରୂପା ସୁଲକ୍ଷଣା

।

ତା ନାମ କଳ୍ପିଲା ଦକ୍ଷିଣା

॥

ସେ ବେନି କନ୍ୟା ପୁତ୍ର ଆଣି

।

ସ୍ୱଗୃହେ ମନୁଙ୍କ ଘରଣୀ

॥

ନିଜ ଅପତ୍ୟ ପ୍ରିୟଭାବେ

।

ପାଳଇ ମନୁବଂଶ ଲାଭେ

॥

ଏମନ୍ତେ ଗଲା ଦିନାକେତେ

।

ସେ ମନୁ ଅଳଙ୍କାର ଯୁତେ

॥

ଯଜ୍ଞ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣେ କନ୍ୟା ଦେଲା

।

ନିଗମ ମତେ ଧର୍ମ କଲା

॥

ସେ ଯଜ୍ଞପତି କନ୍ୟା ପାଇ

।

ଗୃହସ୍ଥ ଧର୍ମ ବିଧି ବହି

॥

ଦକ୍ଷିଣା ଗର୍ଭେ ମୁନିବଳା

।

ଦ୍ୱାଦଶ ପୁତ୍ର ଜନ୍ମ କଲା

॥

ତୋଷ ପ୍ରତୋଷ ପୁତ୍ର ବେନି

।

ସନ୍ତୋଷ ଭଦ୍ର ଶାନ୍ତି ତିନି

॥

ଷଷ୍ଠରେ ପୁତ୍ର ଇଡ଼ସ୍ପତି

।

ବେଦେ ଅଧିକ ଯାର ମତି

॥

ଇନ୍ଦୁ କବି ଯେ ବିଭୁ ସ୍ୱାହ୍ନ

।

ସୁଦେବ ଦ୍ୱାଦଶେ ରୋଚନ

॥

ଏ ଯେ ଦ୍ୱାଦଶ ଭ୍ରାତୃଗଣେ

।

ମନୁର ଆଜ୍ଞା ପରମାଣେ

॥

ତାହାଙ୍କୁ ତୁଷ୍ଟ ଦେବଗଣ

।

ହୋଇଲେ ସୃଷ୍ଟିର କାରଣ

॥

ମରୀଚି ଆଦି ସପ୍ତମୁନି

।

ଯଜ୍ଞକୁ ଇନ୍ଦ୍ରପଦେ ଘେନି

॥

ଉତ୍ତାନପାଦ ପ୍ରିୟବ୍ରତ

।

ଏ ବେନି ମନୁରାଜା ସୁତ

॥

ଏହାଙ୍କ ବଂଶେ ରାଜା ଯେତେ

।

ପୁତ୍ର ପଉତ୍ର ଅପ୍ରମିତେ

॥

ଯେ କନ୍ୟା ଦେବହୂତି ନାମ

।

ତାହାକୁ ଲଭିଲା କର୍ଦ୍ଦମ

॥

ତାହାର ନବ କନ୍ୟା ଗର୍ଭେ

।

ଯେ ଅବା ଉପୁଜିଲେ ପୂର୍ବେ

॥

ସେ କଥା କହିବି ମୁଁ ତୋତେ

।

ତୁ ଯେବେ ପଚାରିଲୁ ମୋତେ

॥

ପ୍ରସୂତି କନ୍ୟା ମନୁ ରାଜା

।

ଦେଇ ଦକ୍ଷକୁ କଲା ପୂଜା

॥

ତାର ସନ୍ତତି ତିନି ଲୋକେ

।

ବିଖ୍ୟାତ ହୋଇଲେ ଅନେକେ

॥

କହିବି ଏଥିର କାରଣ

।

ତୁ ଏବେ ସାବଧାନେ ଶୁଣ

॥

ଶୁଣନ୍ତେ ନବ ମୁନି ବଂଶ

।

ହରଇ ଅଶେଷ କଳ୍ମଷ

॥

କର୍ଦ୍ଦମ ଋଷିଙ୍କର ବଳା

।

ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଦୁହିତା ତାରେ ଦେଲା

॥

ମରୀଚି ବୀର୍ଯ୍ୟେ ତା ଉଦରେ

।

ଜନ୍ମିଲେ ଯେ ବେନି କୁମରେ

॥

କଶ୍ୟପ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଯେ ଦୁଇ

।

ଶୁଚି ସୁନ୍ଦର ବେନି ଭାଇ

॥

ଏ ବେନି ଭାଇଙ୍କର ବଂଶ

।

ଜଗତେ ହୋଇଲେ ପ୍ରକାଶ

॥

ବିରଜ ବଶ୍ୱଗ ସେ ସୁତ

।

ଅପରେ ବିଶେଷ ବିଦିତ

॥

ଦେବକୁଲ୍ୟା ଯେ କନ୍ୟା ତାର

।

ସଂସାରେ ହୋଇଲା ପ୍ରଚାର

॥

ସେ ଅନସୂୟା ଅତ୍ରି ନାରୀ

।

ଅତି ସୁନ୍ଦରୀ ସୁକୁମାରୀ

॥

ତାହାର ଗର୍ଭେ ତିନିସୁତ

।

ହୋଇଲେ ଜଗତ ବିଦିତ

॥

ଦତ୍ତ ଦୁର୍ବାସା ସୋମ ତିନି

।

ତିନି ଦେବଙ୍କ ରୂପ ଘେନି

॥

ବିଦୁର ଉବାଚ

ଅତ୍ରିର ପତ୍ନୀ ଗର୍ଭଗତେ

।

ତ୍ରିଦେବ ଜନ୍ମିଲେ ଜଗତେ

॥

ସେ ବ୍ରହ୍ମା ବିଷ୍ଣୁ ତ୍ରିପୁରାରି

।

ସୃଷ୍ଟି ପାଳନ ଅନ୍ତକାରୀ

॥

ଏ କଥା ସଂଶୟ ତ ମୋତେ

।

ଭୋ ମୁନି କହ ଶୁଦ୍ଧଚିତ୍ତେ

॥

କି ହେତୁ କି କର୍ମ ବିଚାରି

।

କିମ୍ପା ଜନ୍ମିଲେ ଦେହ ଧରି

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଶୁଣ ବିଦୁର ତୋଷମନେ

।

ଅତ୍ରି ଯେ ବ୍ରହ୍ମାର ନନ୍ଦନେ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ବ୍ରହ୍ମ ବିଦ୍ୟାକର

।

ବ୍ରହ୍ମା ବୋଇଲେ ତପ କର

॥

ସେ ତପେ ଯେବା ଦେବ ସେବି

।

ତାର ପ୍ରସନ୍ନେ ଫଳ ଲଭି

॥

ଏମନ୍ତେ ପିତାବାକ୍ୟ ମାନି

।

ଧର୍ମ ପତ୍ନୀକି ସଙ୍ଗେ ଘେନି

॥

ସେ ପତିବ୍ରତା ଅନସୂୟା

।

ତାକୁ ନ ଲାଗେ ବିଷ୍ଣୁମାୟା

॥

ସେ ସାଧୁ ପତ୍ନୀ ସଙ୍ଗ ମେଳେ

।

ମିଳିଲେ ଗିରି କୁଳାଚଳେ

॥

ସେ ଗିରିଶିଖେ ନାନା ଫୁଲ

।

ସୁରଙ୍ଗ ସୁଗନ୍ଧ ଅମୂଲ୍ୟ

॥

ଚନ୍ଦନ ଚମ୍ପକ ଅଶୋକ

।

ପାରିଜାତ ସେ କୁରୁବକ

॥

ତ୍ରିସନ୍ଧ୍ୟା ନଦୀକୂଳେ ରହେ

।

ସ୍ନାନେ ସକଳ ପାପ ଦହେ

॥

ସେ ବନେ ପଶି ବେନିଜନେ

।

ତପ ସମାଧି ଯୋଗଧ୍ୟାନେ

॥

ମନକୁ ଧରି ଆତ୍ମାବଳେ

।

ପବନ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ନିଶ୍ଚଳେ

॥

ଏକ ଚରଣେ ଉଭା ହୋଇ

।

ଉପର ମୁଖେ ଶୁଦ୍ଧେ ଧ୍ୟାୟି

॥

ଶତେ ବରଷ ଯୋଗଧ୍ୟାନେ

।

ବିଞ୍ଚିଲେ ପବନ ଭୋଜନେ

॥

ନିଶ୍ଚଳ ଯୋଗଧ୍ୟାନେ ଚିନ୍ତି

।

ଚିତ୍ତେ ଏମନ୍ତ ବିଚାରନ୍ତି

॥

ଜଗତ ପ୍ରଭୁ ଯେ ଈଶ୍ୱର

।

ସୃଷ୍ଟି ପାଳନ ଚକ୍ରଧର

॥

ଅନାଦି ପରମ କାରଣ

।

ଦୁର୍ଲ୍ଲଭ ଯାହାର ବରଣ

॥

ଆମ୍ଭର ସନ୍ତତି କାରଣ

।

ଶରଣ ଗଲୁ ତା ଚରଣ

॥

ଏମନ୍ତ ଚିତ୍ତେ ବିଚାରନ୍ତି

।

ହରିହୁଁ ଅନ୍ୟ ନ ଜାଣନ୍ତି

॥

ସେ ହରି ଯେବେ ଦୟାକରେ

।

ଜନ୍ମ ଲଭିବେ ମୋର ଘରେ

॥

ତେବେ ସେ ଜୀବନ ମୋହର

।

ସେ ହରି ଶରଣ ସୋଦର

॥

ଏମନ୍ତ ନିତ୍ୟେ ଚିତ୍ତେ ଚିନ୍ତି

।

ସେ ବନେ ତପସ୍ୟା ସାଧନ୍ତି

॥

ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ବଦନେ ସେ ନିଶ୍ଚଳ

।

ଏମନ୍ତେ ଗଲା ଦୀର୍ଘକାଳ

॥

ପ୍ରାଣସଂଯମ ଶ୍ରମବଳେ

।

ଶିରେ ଉପୁଜିଲା ଅନଳେ

॥

ତେଜେ ତାପିଲେ ତିନିପୁର

।

ଦେଖି କମ୍ପିଲେ ସୁର ନର

॥

ବିଶ୍ୱ କମ୍ପିତ ତେଜ ଭୟେ

।

ଦେଖି ଗୋବିନ୍ଦ କଲେ ଦୟେ

॥

ତକ୍ଷଣେ ପ୍ରଭୁ ନରହରି

।

ତିନି ଦେବଙ୍କ ରୂପ ଧରି

॥

ବେଗେ ମିଳିଲେ ଶୂନ୍ୟପଥେ

।

ଗନ୍ଧର୍ବ ବିଦ୍ୟାଧର ଯୂଥେ

॥

ସୁସ୍ୱରେ ଯେତେ ଗୀତ ଗାନ

।

ଯେଣେ ତୃପତ ଆତ୍ମମନ

॥

ସେ ହରି ନିଜ ଗୁଣ ଗାଇ

।

ତପ ପ୍ରଭାବ ହୃଦେ ବହି

॥

ଦୂର ଗମନ ଅତିଶ୍ରମେ

।

ମିଳିଲେ ମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମେ

॥

ଦେବଙ୍କ ଆଗମନ ଦେଖି

।

ସେ ମୁନି ଆସନ ଉପେକ୍ଷି

॥

ସମାଧି ତପ ଆଚରଣେ

।

ଥିଲେ ସେ ଏକଇ ଚରଣେ

॥

ବେନି ଚରଣ ସ୍ଥିରେ ଥୋଇ

।

କପୋଳେ ବେନିହସ୍ତ ଦେଇ

॥

ହରଷେ ଅଶ୍ରୁଜଳ ନେତ୍ରେ

।

ପ୍ରଣାମ କଲେ ଦଣ୍ତବତେ

॥

ଉଠି ଚାହଁଇ ଶୂନ୍ୟମାର୍ଗେ

।

ତିନି ମୂରତି ଦେଖି ଆଗେ

॥

ବୃଷଭ ପକ୍ଷୀରାଜ ଯାନେ

।

ପରମହଂସଙ୍କ ବିମାନେ

॥

ତିନିଦେବଙ୍କ ଚିହ୍ନ ଦେଖି

।

ନିର୍ମଳ କଲା ବେନି ଆଖି

॥

ଦେଖଇ ବ୍ରହ୍ମା ବିଷ୍ଣୁ ହର

।

ନିଜ ଆୟୁଧେ ମନୋହର

॥

ପ୍ରସନ୍ନ ଦିଶେ ମୁଖକାନ୍ତି

।

ଈଷତ ହାସେ ଶୋଭାପାନ୍ତି

॥

ଏମନ୍ତେ ଦେଖି ତିନି ମୁଖ

।

ମୁନି ଛାଡିଲେ ମନୋଦୁଃଖ

॥

କଣ୍ଠ କଣ୍ଠିତ ଗଦଗଦେ

।

ପ୍ରଣାମ କଲେ ତିନି ପାଦେ

॥

କରଯୁଗଳ ଶିରେ ଦେଇ

।

ବୋଲଇ ତାଙ୍କ ମୁଖ ଚାହିଁ

॥

ଅତ୍ରି ଉବାଚ

ସ୍ଥିତି ଉଦ୍ଭବ ଲୟ କାର୍ଯ୍ୟେ

।

ତୁମ୍ଭର ଶରୀର ବିରାଜେ

॥

ଭକ୍ତଜନଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଭାବେ

।

ଶରୀର ବହୁ ଅନୁରାଗେ

॥

ଉଠି ଚାହିଁଲା ଶୂନ୍ୟମାର୍ଗେ

।

ଶ୍ୱେତ ଅଶିତ ପୀତରୋଗେ

॥

ତୁମ୍ଭେ ଯେ ବ୍ରହ୍ମା ବିଷ୍ଣୁ ହର

।

ମୁଁ ତୁମ୍ଭ ଚରଣେ କିଙ୍କର

॥

ତୁମ୍ଭର ରୂପ ଏ ସଂସାରେ

।

ପ୍ରକାଶେ ଜନ ଉପକାରେ

॥

ଏମନ୍ତେ ଅତ୍ରି ବାକ୍ୟ ଶୁଣି

।

ବିଷ୍ଣୁ ଶଙ୍କର କୁଶପାଣି

॥

ଦେବା ଉଚୁଃ

କହନ୍ତି ଅତ୍ରି ମୁଖ ଚାହିଁ

।

ଭୋ ମୁନି ଭାଗ୍ୟବନ୍ତ ତୁହି

॥

ତୋହର ପ୍ରାୟ ତପଘୋରେ

।

ତପସ୍ୱୀ ନାହିଁ ଏ ସଂସାରେ

॥

ପତ୍ନୀ ସହିତେ ଦୁଃଖ ସହି

।

ତପ ଯେ କଲୁ ବନେ ରହି

॥

ଚିତ୍ତେ ତୁ କଳ୍ପି ଅଛୁ ଯାହା

।

ତେଣୁ ଆମ୍ଭର ତୋତେ ଦୟା

॥

ମନେ ତୁ ସଂଶୟ ନ କର

।

ହୋଇବୁଁ ତୁମ୍ଭର କୁମର

॥

ତୋହର ଯଶ ଏ ଜଗତେ

।

ନିଶ୍ଚଳ ରହିବ ଯେମନ୍ତେ

॥

କରିବୁ ସତ୍ୟ ଏ ବଚନ

।

ଏମନ୍ତ କହି ଅନ୍ତର୍ଦ୍ଧାନ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ନିଜ ଭୁବନେ ଗଲେ ବେଗେ

।

ସେ ଅତ୍ରି ପତ୍ନୀ ଗର୍ଭଭାଗେ

॥

ଋତୁ ସଙ୍ଗମ ପତ୍ନୀ ସଙ୍ଗେ

।

ଜନ୍ମ ହୋଇଲେ ତିନି ଦେବେ

॥

ନୟନ ମଧ୍ୟୁ ସୋମ ଜାତ

।

ଉଦରୁ ରୁଦ୍ରର ସମ୍ଭୂତ

॥

ଦୁର୍ବାସା ଧୂର୍ଜ୍ଜଟିର ଅଂଶେ

।

ଜନ୍ମ ହୋଇଲେ ପୃଷ୍ଠଦେଶେ

॥

ତପ ପ୍ରଭାବର ଏ ଗୁଣ

।

ଏବେ ଅଙ୍ଗିରା ବଂଶ ଶୁଣ

॥

ଶ୍ରଦ୍ଧା ଯେ ଅଙ୍ଗିରା ଯୁବତୀ

।

ତାର ସଂଯୋଗେ ପ୍ରଜାପତି

॥

ଚାରି ଦୁହିତା ଜନ୍ମକଲା

।

ସୁନ୍ଦର ରୂପ ଗୁଣଶୀଳା

॥

ତୁଳନା ନାହିଁ ଅନୁପମ

।

ଶୁଣ ହେ ତାହାଙ୍କର ନାମ

॥

ପ୍ରଥମ କନ୍ୟା ସିନୀବାଲୀ

।

ଅପରେ କୁହୁ ରାକାବାଳୀ

॥

ଚତୁର୍ଥ ନାମ ଅନୁମତି

।

ଏମନ୍ତେ କନ୍ୟାଙ୍କର ଖ୍ୟାତି

॥

ଅପରେ ବେନି ସୁତ ଜାତ

।

ଔତଥ୍ୟ ବୃହସ୍ପତି ସୁତ

॥

ବ୍ରହ୍ମା ବନ୍ଦିତ ତାଙ୍କ ଗୁଣ

।

ପୌଲସ୍ତି ସୃଷ୍ଟି ଏବେ ଶୁଣ

॥

ଅଗସ୍ତି ହବି ନାମ ବେନି

।

ଜନ୍ମିଲେ ବ୍ରହ୍ମତେଜ ଘେନି

॥

ଏ ଯେ ସୁରୁଚି ମନ୍ୱନ୍ତରେ

।

ବିଖ୍ୟାତ ଖ୍ୟାତି ତିନି ପୁରେ

॥

ସେ ପୁଣି ଅନ୍ୟ ଜନେ ଖ୍ୟାତ

।

ବ୍ରତୋଳି ବିଶ୍ରବା ସମ୍ଭୂତ

॥

ବ୍ରତୋଳି ପତ୍ନୀ ଇଡ଼ବଳା

।

ଦୁର୍ଜ୍ଜୟ ପୁତ୍ର ପ୍ରସବିଲା

॥

କୁରୂପ ଦେଖି ତା ଶରୀର

।

ତା ନାମ କଳ୍ପିଲା କୁବେର

॥

ପୁଣି ବିଶ୍ରବା ରୂପ ଘେନି

।

ଅସୁରୀ ଗର୍ଭେ ପୁତ୍ର ତିନି

॥

ରାବଣ କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ ନାମ

।

ତେଜେ ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟ ନାହିଁ ସମ

॥

ପୁଣି ଜନ୍ମିଲେ ବିଭୀଷଣ

।

ବିଷ୍ଣୁର ଭକ୍ତ ମହାଜନ

॥

ପୌଲସ୍ତି ପୁତ୍ର ଭାନୁ ଗର୍ଭେ

।

ତିନି ବାଳକ ସୃଷ୍ଟି ଲଭେ

॥

କେ ପାରେ ତାଙ୍କ ଗୁଣ ଚିନ୍ତି

।

ଅନଳ ପ୍ରାୟେ ତେଜ କାନ୍ତି

॥

ଜ୍ୟେଷ୍ଠର ନାମ କର୍ମ ଶ୍ରେଷ୍ଠ

।

ଦ୍ୱିତୀୟ ବରୀୟସ ଶ୍ରେଷ୍ଠ

॥

କନିଷ୍ଠ ସହିଷ୍ଣୁ ପ୍ରକାଶ

।

ଏବେ ତୁ ଶୁଣ କ୍ରତୁବଂଶ

॥

କ୍ରତୁର ପତ୍ନୀ ନାମ କ୍ରିୟା

।

ତା ପୁତ୍ର ଶୁଣ ପୁଣ୍ୟଦେହା

॥

ଷାଠି ସହସ୍ର ବାଳଖିଲ୍ୟା

।

ତା ଗର୍ଭେ ପୁତ୍ର ଉପୁଜିଲା

॥

କେ ପାରେ ତାଙ୍କ ଗୁଣ ଚିନ୍ତି

।

ଅନଳ ପ୍ରାୟ ରୁପକାନ୍ତି

॥

ଶୁଣ କହିବା ବଂଶ ଏବେ

।

ବଶିଷ୍ଠ ଅରୁନ୍ଧତୀ ଗର୍ଭେ

॥

ନିର୍ମଳ ଗୁଣ ସପ୍ତଋଷି

।

ଭାନୁ ଉଦୟେ ତାହା ଘୋଷି

॥

ଶୁଣ ବିଦୁର ମନ ସୁଖେ

।

କହିବା ଚିତ୍ରକେତୁ ମୁଖେ

॥

ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଚିତ୍ରକେତୁ ସୁରୋଚି

।

ବିରାଜ ମିତ୍ର ବେନି ଶୁଚି

॥

ଉଲ୍ୱଣ ବସୁଭୃତ୍ୟ ଜାତ

।

ଦ୍ୟୁମାନ ଶକ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ଭୂତ

॥

ଚିତିର ବଂଶ ଏବେ କହି

।

ଶୁଣ ବିଦୁର ମନଦେଇ

॥

ଅପୂର୍ବ ପତ୍ନୀ ସେ ସ୍ୱଭାବେ

।

ପୁତ୍ରେ ଜନ୍ମିଲା ତାର ଗର୍ଭେ

॥

ଦଧୀଚି ନାମେ ମହାବୀର

।

ସ୍ୱଭାବେ ଦିଶେ ଅଶ୍ୱଶିର

॥

କେ କହିପାରେ ତାଙ୍କ ଗୁଣ

।

ଏବେ ତୁ ଭୃଗୁବଂଶ ଶୁଣ

॥

ଭୃଗୁର ପତ୍ନୀ ଖ୍ୟାତି ଗର୍ଭେ

।

ତିନି ଅପତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ଲଭେ

॥

ଧାତା ବିଧାତା ବେନି ସୁତ

।

କନ୍ୟାଏ କମଳା ସମ୍ଭୁତ

॥

ଧାତା ବିଧାତା ବେନିକୋଳେ

।

ସୁନ୍ଦର ରୂପ ବାଳକାଳେ

॥

ସୁମେରୁ ପର୍ବତ ଦୁହିତା

।

ଆୟତି ନିୟତି ସମ୍ଭୂତା

॥

ଏ ବେନି କନ୍ୟା ବେନି ଭାଇ

।

ବିବାହ କଲେ ବେନିକୁହିଁ

॥

ସେ ବେନି କନ୍ୟା ଗର୍ଭଗତେ

।

ଜନ୍ମ ଲଭିଲେ ବେନି ସୁତେ

॥

ମୁକୁଣ୍ତ ପ୍ରାଣ ତାଙ୍କ ନାମ

।

ସୁନ୍ଦରେ ସମ ନୁହେଁ କାମ

॥

ମାର୍କଣ୍ତେୟ ମୃକୁଣ୍ଡ ହେଲା

।

ସଂସାରେ ଖ୍ୟାତି ସେ ଲଭିଲା

॥

ସେ ପ୍ରାଣୁ ଦେବଶିରା ହୁଏ

।

ମୁନିଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ମହାଶୟେ

॥

ଉଶନା ମୁନି ଯାର ସୁତ

।

କବିଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ମହାବ୍ରତ

॥

ଏ ସର୍ବମୁନି ମହାଜନ

।

ସ୍ୱଭାବେ ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟ ଭାବନ

॥

ଏମନ୍ତ କର୍ଦ୍ଦମ ସନ୍ତତି

।

କହିଲି ମୁନିବଂଶ ଖ୍ୟାତି

॥

ଏ ଯଶ ଶୁଣନ୍ତେ ସଂସାରେ

।

ଜ୍ଞାନ ଅଜ୍ଞାନ ପାପ ହରେ

॥

ଏ ସ୍ୱାୟମ୍ଭୂବ ମନୁ ସୁତା

।

ପ୍ରସୂତି ନାମେ ପତିବ୍ରତା

॥

ତାହାର ପ୍ରିୟ ଶୁଦ୍ଧମତି ।

।

ଯା ନାମ ଦକ୍ଷ ପ୍ରଜାପତି

॥

ତା ବୀର୍ଯ୍ୟେ ପ୍ରସୂତିର ଗର୍ଭେ

।

ଷୋଡ଼ଶ କନ୍ୟା ସେ ପ୍ରସବେ

॥

ଜନ୍ମିଲେ ନାମ ସୁଲୋଚନୀ

।

ରୂପେ ତ୍ରିଭୁବନ ମୋହିନୀ

॥

ଧର୍ମକୁ ତ୍ରୟୋଦଶ ନାରୀ

।

ଦେଲା ସେ ଅଳଙ୍କାର ଭରି

॥

ଅଗ୍ନିକୁ ଏକ କନ୍ୟା ଦେଲା

।

ପିତୃ ପୁରୁଷେ ଏକ ବଳା

॥

ଅପରେ ନାରୀ ସତୀକନ୍ୟା

।

ସୁଗୁଣା ପତିବ୍ରତା ଧନ୍ୟା

॥

ଅନେକ ମତେ ତାର ଗୁଣ

।

ଶିବଙ୍କୁ କଲା ସେ ପ୍ରଦାନ

॥

ଶ୍ରଦ୍ଧା ମଇତ୍ରୀ ଦୟା ଶାନ୍ତି

।

ତୁଷ୍ଟି ପୁଷ୍ଟି କ୍ରିୟା ଉନ୍ନତି

॥

ତିତିକ୍ଷା ମୂର୍ତ୍ତି ବୁଦ୍ଧି ମେଧା

।

ଲଜ୍ଜା ସହିତେ ପରସିଦ୍ଧା

॥

ଏମନ୍ତେ ଧର୍ମ ଏତେ ନାରୀ

।

ଦକ୍ଷର ଭାବେ ବିଭାକରି

॥

ଶ୍ରଦ୍ଧା ସତ୍ୟକୁ ପ୍ରସବିଲା

।

ମୈତ୍ରୀ ପ୍ରସାଦେ ଉପୁଜିଲା

॥

ଅଭୟ ହେଲା ଦୟାଠାରୁ

।

ଶ୍ରମ ଯେ ଜନ୍ମିଲା ଶାନ୍ତିରୁ

॥

ହର୍ଷରୁ ତୁଷ୍ଟି ପ୍ରସବିଲା

।

ପୁଷ୍ଟିରୁ ଗର୍ବ ଯେ ହୋଇଲା

॥

ଯୋଗ ହୋଇଲା କ୍ରିୟାଠାରୁ

।

ଦର୍ପକ ଉନ୍ନତି ଗର୍ଭରୁ

॥

ଅର୍ଥରୁ ବୁଦ୍ଧି ଉପୁଜିଲା

।

ସ୍ମୃତି ଯେ ମେଧାରୁ ଜନ୍ମିଲା

॥

ତିତିକ୍ଷା ପ୍ରସବିଲା କ୍ଷେମ

।

ବିନୟ ଲଜ୍ଜାରୁ ଜାଣିମ

॥

କ୍ଷେମ ପ୍ରସୂତି କ୍ରିୟା ତହୁଁ

।

ମୂର୍ତ୍ତିର ସୁତ ଏବେ କହୁଁ

॥

ଯହିଁ ଆଶ୍ରିତ ସର୍ବଗୁଣ

।

ସେ ବେନି ନର ନାରାୟଣ

॥

ଏ ବେନି ପୁତ୍ର ଜନ୍ମଦିନେ

।

ଆନନ୍ଦ ଏ ତିନି ଭୁବନେ

॥

ଦିଶେ ଗଗନ ଗିରି ନଦୀ

।

ଆନନ୍ଦେ ଉଲ୍ଲୋଳ ଜଳଧି

॥

ଗଗନ ପୂରେ ତୂରୀ ଘୋଷେ

।

ନିର୍ମେଘେ କୁସୁମ ବରଷେ

॥

ସକଳ ମୁନି ସ୍ତୁତିକରି

।

ରଙ୍ଗେ ନାଚନ୍ତି ଅପସରୀ

॥

ଗନ୍ଧର୍ବ କିନ୍ନର ଆନନ୍ଦେ

।

ଗାବନ୍ତି ବିଦ୍ୟାଧର ବୃନ୍ଦେ

॥

ସକଳ ଗୃହେ ଅନୁକୂଳ

।

ଉଛୁଳେ ପରମ ମଙ୍ଗଳ

॥

ହରଷେ ହର ପଦ୍ମଯୋନି

।

ସଙ୍ଗେ ଦେବତା ବୃନ୍ଦ ଘେନି

॥

ମିଳିଲେ ଧର୍ମର ଭୁବନେ

।

ଆନନ୍ଦ ମନେ ସର୍ବଜନେ

॥

ଯେ ନିଜ ମାୟାଗୁଣେ ହରି

।

ବିଶ୍ୱ ସଂସାରେ ରୂପ ଧରି

॥

ବିଶ୍ୱ ପାଳନ କ୍ଷମ ଅର୍ଥେ

।

ଭାରତ ଭୂମି ମଧ୍ୟଗତେ

॥

ତପ ଆଚରି ଜନହିତେ

।

ସେ ହରି ଚରଣେ ନମସ୍ତେ

॥

ଯେ ହରି ସୃଷ୍ଟିଲୟ ଅର୍ଥେ

।

ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ସର୍ଜିଲା ଜଗତେ

॥

ସର୍ବ ଲକ୍ଷଣ ଅର୍ଥେ ହରି

।

ଆତ୍ମାକୁ ବେନି ରୂପ କରି

॥

ପରିପାଳନ ତପବଳେ

।

ଆସନେ ଧରଣୀ ମଣ୍ତଳେ

॥

ଶ୍ରୀନିକେତନ ତିନି ନେତ୍ର

।

କ୍ଷଣେ କିଞ୍ଚିତ ସେ ପବିତ୍ର

॥

ସଂସାରାର୍ଣ୍ଣବ ସୁଖେ ତରେ

।

ଯେ ପ୍ରାଣୀ ତୋତେ ଆଶ୍ରାକରେ

॥

ଏମନ୍ତ ସୁରଗଣେ ଗାଇ

।

ସ୍ତୁତି କରନ୍ତି ମୁଖ ଚାହିଁ

॥

ଜଗତ ହିତେ ତପ ଅର୍ଥେ

।

ସେ ଗନ୍ଧମାର୍ଦ୍ଦନ ପର୍ବତେ

॥

ମିଳିଲେ ଶୁଭ ଲଗ୍ନବେଳେ

।

ଭାରତ ଭୂମି ସୁମଙ୍ଗଳେ

॥

ସେ ବେନିରୂପ ବିଷ୍ଣୁଅଂଶେ

।

ଜନ୍ମ ହୋଇଲେ ଧର୍ମବଂଶେ

॥

ଭୂମିର ଭାରା ନିବାରଣେ

।

ଜଗତ ପରମ କାରଣେ

॥

ସମ୍ଭବେ ଯଦୁ କୁରୁବଂଶେ

।

କୃଷ୍ଣ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ବିଷ୍ଣୁ ଅଂଶେ

॥

ଅଗ୍ନିରେ ସ୍ୱାହା ସ୍ୱଧା ନାରୀ

।

ତିନି ଅପତ୍ୟ ଜନ୍ମ କରି

॥

ପାବକ ପବମାନ ଶୁଚି

।

ହୁତ ଭୋଜନ ଜଳରୁଚି

॥

ଏ ତିନିବୀର୍ଯ୍ୟେ ଅଗ୍ନିଗଣେ

।

ଜନ୍ମିଲେ ସଂସାର ଧାରଣେ

॥

ଊନପଞ୍ଚାଶ ରୂପ ହୋଇ

।

ତେଜେ ଗଞ୍ଜନ୍ତି ସ୍ୱର୍ଗମହୀ

॥

ସ୍ୱଚ୍ଛନ୍ଦେ ପିତୃଗଣ ସଙ୍ଗେ

।

ମିଳନ୍ତି ବୈତାଳିକ ରଙ୍ଗେ

॥

ଯେ ବ୍ରହ୍ମବାଦୀ ବିପ୍ରଗଣେ

।

ସେ ଯଜ୍ଞେ ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣେ

॥

ଅଗ୍ନିକୁ କରନ୍ତି ବରଣ

।

ତାହାଙ୍କ ନାମ ଏବେ ଶୁଣ

॥

ଅଗ୍ନି ସୁଧା ଯେ ବର୍ହିଷଦ

।

ସୋମପା ଆଜ୍ୟପ ସୁବେଦ

॥

ଅଗ୍ନିର ପତ୍ନୀ ସ୍ୱାହା ନାମ

।

ସ୍ୱରୁପ ଗୁଣେ ଅନୁପମ

॥

ତାର ଉଦରେ କନ୍ୟା ବେନି

।

ଜନ୍ମିଲେ ପିତୃରୁପ ଘେନି

।।

ଅଷ୍ଟବସୁଙ୍କ ନାମ ଭଣି

।

ଯା ନାମ ବିଷ୍ଣୁ ତା ଧରଣୀ

॥

ଏ ବେନି କନ୍ୟା ଯୋଗଜ୍ଞାନୀ

।

ବଞ୍ଚନ୍ତି ଭୁବନ ପାବନୀ

॥

ଏମନ୍ତ ଦକ୍ଷ ପ୍ରଜାପତି

।

ତାର କୁମାରୀ ନାମ ସତୀ

॥

ଈଶ୍ୱର ପତ୍ନୀ ସେ ସ୍ୱଭାବେ

।

ତାର ଚରିତ ଶୁଣ ଏବେ

॥

ଆତ୍ମା ସଦୃଶ ପୁତ୍ର ଗର୍ଭେ

।

ସେ ସତୀ କେବେ ହେଁ ନ ଲଭେ

॥

ପିତାର ଯଜ୍ଞଶାଳେ ଯାଇ

।

ସ୍ୱାମୀର ଛଳେ କ୍ରୋଧବହି

॥

ଦେବଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ଯଜ୍ଞଶାଳେ

।

ଜୀବନ ଛାଡିଲା ଅନଳେ

॥

ଚତୁର୍ଥ ସ୍କନ୍ଧେ ଭାଗବତ

।

କହଇ ବିପ୍ର ଜଗନ୍ନାଥ

॥

ବିଦୁର ଉବାଚ

ଯେ ଶିବ ସାଧୁଙ୍କର ଶ୍ରେଷ୍ଠ

।

ତା ସଙ୍ଗେ ଦକ୍ଷ କଲା ହଟ

॥

ଦୁହିତା ବତ୍ସଳ ସ୍ୱଭାବେ

।

ସତୀକୁ ଦେଇଅଛି ଭବେ

॥

କିମ୍ପା ଅନୀତି ବିଚାରିଲା

।

ସତୀକୁ ଅନାଦର କଲା

॥

ସଚରାଚର ଗୁରୁ ହର

।

ସେ ଆତ୍ମାରାମ ଯଜ୍ଞେଶ୍ୱର

॥

ଶାନ୍ତି ନିଗ୍ରହ ନିର୍ବିକାର

।

ଅଦ୍ଭୁତ ମହିମା ଯାହାର

॥

ସମ ସୁହୃଦ ଶୁଦ୍ଧଚିତ୍ତ

।

ଜଗତବନ୍ଧୁ ବିଶ୍ୱନାଥ

॥

ତାଙ୍କୁ ଅବଜ୍ଞା କିମ୍ପା କଲା

।

କେବା ତାହାକୁ ଶିକ୍ଷା ଦେଲା

॥

ଜାମାତା ଶ୍ୱଶୁର ସମ୍ୱନ୍ଧେ

।

କେବା ସାଧିଲା ବୁଦ୍ଧି ଭେଦେ

॥

ଶିବଙ୍କୁ ଅନାଦର କଲା

।

ସେ ଭାବେ ସତୀ ପ୍ରାଣ ଦେଲା

॥

ଏ ବାଣୀ ଶୁଣି ମୋର ମନ

।

ଚଞ୍ଚଳ ଭାବେ ହୁଏ ଛନ୍ନ

॥

ଭୋ ମୁନି କରି ବାରେ ସ୍ନେହ

।

କହିବା ନ ରହୁ ସନ୍ଦେହ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଶୁଣ ବିଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରଯୋଗେ

।

ସୃଷ୍ଟିର ପୂର୍ବେ ଦକ୍ଷ ଯଜ୍ଞେ

॥

ଯଜ୍ଞ ଆରମ୍ଭ ଆଚରଣେ

।

ମିଳିଲେ ସର୍ବ ଦେବଗଣେ

॥

ଅଶେଷ ମୁନିଙ୍କର ମେଳେ

।

ମିଳିଲେ ଦଶଦିଗ ପାଳେ

॥

ଯକ୍ଷ କିନ୍ନର ନାଗକୁଳ

।

ମିଳିଲେ ତୃତୀୟ ଅନଳ

॥

ପିତୃ ଦେବତା ଗଣ ଆଦି

।

ଯେତେ ମହାଯଜ୍ଞ ସମ୍ପାଦି

॥

ଏମନ୍ତ ସୁରଗଣ ଯେତେ

।

ମିଳିଲେ ବ୍ରହ୍ମାର ଅଗ୍ରତେ

॥

ସୁର କିନ୍ନର ସର୍ବମୁନି

।

ଦକ୍ଷକୁ ସର୍ବେ ସଙ୍ଗେ ଘେନି

॥

ସେ ଦକ୍ଷ ନିଜ ବ୍ରହ୍ମତେଜେ

।

ସୁନ୍ଦରେ ତ୍ରିଭୁବନ ଗଞ୍ଜେ

॥

ଆଦିତ୍ୟ ପ୍ରାୟେ ଦେହକାନ୍ତି

।

ମଣି କଙ୍କଣ ଝଟକନ୍ତି

॥

ବ୍ରହ୍ମାର ସଭା ମଧ୍ୟଗତେ

।

ଥିଲେ ଯେ ତିମିର ଆୟତ୍ତେ

॥

ଦକ୍ଷର ତେଜେ ତମ ଗଲା

।

ସେ ସଭା ନିର୍ମଳ ଦିଶିଲା

॥

ଦେବଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ଦକ୍ଷ ଦେଖି

।

ଉଠିଲେ ଆସନ ଉପେକ୍ଷି

॥

ମଧ୍ୟେ ଯେ ବ୍ରହ୍ମା ଶିବ ଥିଲେ

।

ଦକ୍ଷକୁ ଦେଖି ନ ଉଠିଲେ

॥

ସେ ସଭା ମଧ୍ୟେ ମୁନି ଯେତେ

।

ଆନନ୍ଦେ ଭଜି ଶୁଦ୍ଧଚିତ୍ତେ

॥

ରୋମାଞ୍ଚ ଅଶ୍ରୁ ଜଳେ ନେତ୍ରେ

।

ଅଞ୍ଜଳି କରି କରପତ୍ରେ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ସାଧୁ ସାଧୁ ବାଣୀ

।

ଭାବେ କରନ୍ତି ପୁଣି ପୁଣି

॥

ସେ ଦକ୍ଷ ସଭା ମଧ୍ୟେ ଗଲା

।

ବ୍ରହ୍ମା ଚରଣେ ପ୍ରଣମିଲା

॥

ସେ ବ୍ରହ୍ମା କୃତକୃତ୍ୟ ହୋଇ

।

ଦକ୍ଷକୁ ଆଲିଙ୍ଗନ ଦେଇ

॥

ନେଇ ସମୀପେ ବସାଇଲେ

।

ଅନେକ ପୁରସ୍କାର ଦେଲେ

॥

ରୁଦ୍ର ଯେ ସଭା ମଧ୍ୟେ ଥିଲେ

।

ଦକ୍ଷକୁ ଦେଖି ନ ଉଠିଲେ

॥

ଦେଖିଣ ରୁଦ୍ର ଅପମାନ

।

ଦକ୍ଷର ଚିତ୍ତେ ମହାତମ

॥

ସେ ଦକ୍ଷ ସଭାରେ ଶ୍ୱଶୁର

।

ତାକୁ ନ ଗଣିଲେ ଈଶ୍ୱର

॥

ଅବଜ୍ଞା ଦୋଷେ ସେ ପ୍ରଚଣ୍ତ

।

ଯେହ୍ନେ ଉଦିତ ମାରତଣ୍ତ

॥

କର ପ୍ରସାରି ସଭା ମଧ୍ୟେ

।

କୋପେ କହଇ ଶାସ୍ତ୍ର ବାଦେ

॥

ଶୁଣ ହେ ବ୍ରହ୍ମଋଷିଗଣ

।

ଆଗମ ନିଗମ ପ୍ରମାଣ

॥

ତୁମ୍ଭେ ଯେ ସଭାମଧ୍ୟେ ଅଛ

।

ଏବେ ତ ଦେଖିଲ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ

॥

ଶାସ୍ତ୍ର ତୁମ୍ଭର ବାକ୍ୟ ଯେତେ

।

ଯେ ସଦାଚାର ଏ ଜଗତେ

॥

କେ ଲଂଘିପାରେ ତାହା ବଳେ

।

ଏ ତିନିଭୁବନ ମଣ୍ତଳେ

॥

ଦେଖ ଏ ତୁମ୍ଭର ବଚନ

।

ଲଘିଂଲା ବିକଟଲୋଚନ

॥

ରୁଦ୍ର ବୋଲାଇ ଗର୍ବ କଲା

।

ଏ ମୋତେ ଦେଖି ନ ଉଠିଲା

॥

ଦେଖ ଏ ଲୋକପାଳ ମଧ୍ୟେ

।

ନିର୍ଭୟ ନିରାତପବାଦେ

॥

ଯେ ସାଧୁ ସନ୍ଥ ଆଚରଣ

।

କି ଭାବେ କଲା ଏ ଦୂଷଣ

॥

ମୋହର ଶିଷ୍ୟ ଏ ବୋଲାଇ

।

ଯେଣୁ ଦୁହିତା ଦେଲି ମୁହିଁ

॥

ଅଗ୍ନି ଦେବତା ବିପ୍ରସ୍ଥାନ

।

ଦୁହିତା କରିଛି ପ୍ରଦାନ

॥

ଏଣୁ ମୁଁ ଏହାର ଶ୍ୱଶୁର

।

ଗୁରୁଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ଗୁରୁବର

॥

ଆଧି ଉପାଧି ଅତିବାଦେ

।

ଧର୍ମେ ନମିବ ମୋର ପାଦେ

॥

ମାନ୍ୟ ନ କରି ମୋ ଚରଣେ

।

ଅବଜ୍ଞା କଲା ଦୁଷ୍ଟପଣେ

॥

ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଭେଦ ଅଭିମାନୀ

।

ବର୍ତ୍ତଇ ଶୂଦ୍ର ଦେହ ଘେନି

॥

ଏହା ମୁଁ ନ ଜାଣିଲି ଜ୍ଞାନେ

।

ବିଶ୍ୱାସି ବ୍ରହ୍ମାର ବଚନେ

॥

ଦୁହିତା ଦାନ ଦେଲି ମୁହିଁ

।

ଶୂଦ୍ରକୁ ଯେହ୍ନେ ବେଦ କହି

॥

ଅପାତ୍ରେ ଦେଲା ଫଳ ଯେତେ

।

ଏବେ ବୋଧିଲି ଯଥାଅର୍ଥେ

॥

ଶ୍ମଶାନବାସୀ ଏ ଯୁକତେ

।

ବର୍ତ୍ତଇ ଭୂତ ପ୍ରେତ ସାଥେ

॥

ଉନ୍ନତ ପ୍ରାୟ ନଗ୍ନ ହୋଇ

।

ଶ୍ମଶାନେ ନିରତେ ଭ୍ରମଇ

॥

ଜଟା ସହିତ ମୁକ୍ତକେଶେ

।

ଶ୍ମଶାନେ ଭ୍ରମେ ଧୂମ ବେଶେ

॥

ଉନ୍ନତ ଭୋଳ ହାସ୍ୟ ମୁଖେ

।

ନିତ୍ୟେ ବଞ୍ଚଇ ଦୁଖଶୋକେ

॥

ପତ୍ନୀର ଉପଦେଶ ଫଳେ

।

ନିତ୍ୟେ ଭ୍ରମନ୍ତି ଅନ୍ତରାଳେ

॥

ଅଶିବଗଣ ନିତ୍ୟେ ସାଧ

।

ଏଣୁ ଆଶିବ ଶିବ ବାଦ

॥

ପ୍ରମତ୍ତ ମତ୍ତଜନ ପ୍ରାୟେ

।

ଏଣୁ ଅଶୁଚି ଦେହ ବହେ

॥

ପ୍ରଥମ ଭୂତଗଣ ପତି

।

ନିତ୍ୟେ ତାମସ ବହେ ମତି

॥

ଏଣୁ ତପସ୍ୱୀ ଜନପ୍ରିୟ

।

ନିତ୍ୟେ ନିନ୍ଦିତ ଏହା ଦେହ

॥

ନପୁଂସ ଅଟେ ଏ ଦୁର୍ମତି

।

ଦୁର୍ହୃଦ ପ୍ରାୟେ ଦେହମତି

॥

ସ୍ୱମତ ନ ଜାଣି ଅଜ୍ଞାନେ

।

ବିଶ୍ୱାସି ବ୍ରହ୍ମାର ବଚନେ

॥

ଏହାକୁ ସତୀ କନ୍ୟା ଦେଲି

।

ଦୁଷ୍ଟେ ଅନୀତି ଆଚରିଲି

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତେ କୁତ୍ସିତ ବଚନେ

।

ସେ ପ୍ରଜାପତି କୋପମନେ

॥

ଦୁର୍ହୃଦ ପ୍ରାୟେ ଆଚରିଲେ

।

ଗିରୀଶେ ବହୁ ନିନ୍ଦା କଲେ

॥

ତକ୍ଷଣେ ଉଠି କୋପାନଳେ

।

ସ୍ୱହସ୍ତେ ଦତ୍ତ ଘେନି ଜଳେ

॥

ଭୃଗୁର ବଚନ ସମେତେ

।

ହରଙ୍କୁ ଶାପ ଦେବା ଅର୍ଥେ

॥

ଦକ୍ଷ ଉବାଚ

ଇନ୍ଦ୍ର ଉପେନ୍ଦ୍ର ଆଦି ଯେତେ

।

ଅଶେଷ ଦେବଙ୍କ ସମେତେ

॥

ଅଶେଷ ଦେବ ଯଜ୍ଞଭାଗ

।

କେବେହେଁ ହର ନ ଲଭିବ

॥

ଏ କଥା ମୋହର ପ୍ରମାଣ

।

ଏଥକୁ ସାକ୍ଷୀ ନାରାୟଣ

॥

ଏ ଦେବଗଣଙ୍କ ଅଧମ

।

ଆତ୍ମାକୁ ମଣେ ସର୍ବ ସମ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ଚାହିଁ ଦେବଲୋକେ

।

ନିଷେଧ କଲେ ଏକେ ଏକେ

॥

ସେ ଦକ୍ଷ କୋପେ ଅଭିମାନୀ

।

ଶାପ ଯେ ଦେଲା ଦୋଷଘେନି

॥

ଅତ୍ୟନ୍ତ କୋପେ ଶାପ ଦେଲା

।

ଋଷିଙ୍କ ବଚନ ନ କଲା

॥

ଶିବଙ୍କୁ କୋପେ ଶାପ ଦେଇ

।

ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ରୋଧ ମନେ ବହି

॥

ବ୍ରହ୍ମାର ସଭାରୁ ବାହାର

।

ତକ୍ଷଣେ ଯାନ୍ତେ ନିଜପୁର

॥

ନନ୍ଦୀ ଯେ ରୁଦ୍ରପାଶେ ଥିଲା

।

ଦକ୍ଷର ଶାପ ସେ ଶୁଣିଲା

॥

ରୋଷେ ସେ କୃତାନ୍ତ ନୟନ

।

ଦକ୍ଷର ଶାପେ କୋପମନ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ପ୍ରତିଶାପ ଦେଇ

।

କହଇ ସଭା ମୁଖ ଚାହିଁ

॥

ଦକ୍ଷର ଯେତେ ମତେ ଥିବେ

।

ଏ ଶାପ ଭଲେ ସେ ଲଭିବେ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ଯେବେ ଆରାଧିବେ

।

ବିଷ୍ଣୁର ଦ୍ରୋହ ସେ ଲଭିବେ

॥

ଏ କୂଟ ଗୃହଧର୍ମ ମଧ୍ୟେ

।

ବିଷୟ ଭୋଗ ଇଚ୍ଛା ସଧେ

॥

ବିସ୍ତାରି ଯଜ୍ଞ କର୍ମକାଣ୍ତେ

।

ଯେ ଏହା ବଖାଣିବ ତୁଣ୍ଡେ

॥

ପଶୁଙ୍କ ପ୍ରାୟ କରି ଆଶ

।

ଯେବା କରନ୍ତି ଅନ୍ନଗ୍ରାସ

॥

ଅବିଦ୍ୟା ମାର୍ଗେ ବିଦ୍ୟା କଳ୍ପି

।

ଲାଭ ଅଲାଭେ ଚିତ୍ତ ସ୍ଥାପି

॥

ପଶୁ ହିଂସନେ ଦୃ୍ଢଚିତ୍ତ

।

ଅଜ୍ଞାନ ବଳେ ଏ ମୋହିତ

॥

ଅଶେଷ ଯଜ୍ଞ କର୍ମ କରି

।

ଏ ରୁଦ୍ରଭାବ ନ ଆଦରି

॥

ଯେ ବିପ୍ରବ୍ରତ ଧର୍ମକେତୁ

।

ଅଶେଷ କର୍ମଫଳ ହେତୁ

॥

ଚିତ୍ତ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଦେହେ ଭ୍ରମି

।

ଚାତକ ପ୍ରାୟେ ଶ୍ରମେ ଭ୍ରମି

॥

ଭ୍ରମଇ ଇହ ପରଲୋକେ

।

ଅରୁଦ୍ର ମାର୍ଗେ ଅତିରେକେ

॥

ଏମନ୍ତ ଶାପ ଦେବା କାଳେ

।

ସେ ନନ୍ଦୀଶ୍ୱର କୋପାନଳେ

॥

ଭୃଗୁ ସେ ସଭା ମଧ୍ୟେ ଥିଲେ

।

ନନ୍ଦୀର ବଚନ ଶୁଣିଲେ

॥

ଦକ୍ଷର ମତେ ପକ୍ଷ ଧରି

।

ରୁଦ୍ର ବିଷୟେ କୋପକରି

॥

ଯେ ଶିବବ୍ରତ ଏ ଜଗତେ

।

କରିବ ଶିବର ଆୟତ୍ତେ

॥

ସେ ବ୍ରହ୍ମଦଣ୍ଡ ଦୁରତ୍ୟୟ

।

ସ୍ୱଭାବେ ଭୃଗୁ ମହାଶୟ

॥

ମୋହର ଶାସ୍ତ୍ର ଅନାଦରି

।

ପାଷାଣ୍ଡ ହୋନ୍ତୁ ତମ ଧରି

॥

ତକ୍ଷଣେ ଜଳହସ୍ତେ ଘେନି

।

ସଭା ସମୂହେ ଉଚ୍ଚେ ବାଣୀ

॥

କହଇ ହସ୍ତେ ଜଳଧରି

।

ହୃଦୟେ କୋପାନଳ ଭରି

॥

ଅସୁରୀ ପୁତ୍ର ନଷ୍ଟ ବୁଦ୍ଧି

।

ପାଷଣ୍ତଗଣେ ଯେ ପ୍ରସିଦ୍ଧି

॥

ଭୂଷଣ ଜଟା ଭସ୍ମ ଅସ୍ଥି

।

ଶିବ ପୂଜନ୍ତି ଦୃଢ଼ମତି

॥

ବହନ୍ତି ଶିବଦୀକ୍ଷା ହୃଦେ

।

ଯେ ଅବା ଦେବାସୁର ମଧ୍ୟେ

॥

ବ୍ରହ୍ମା ବ୍ରାହ୍ମଣ ନିନ୍ଦାକରି

।

ନିରତେ ଶିବଦୀକ୍ଷା ଧରି

॥

ଶିବର ପଥ ସନାତନ

।

ଯେ ଅବା ଆଚରିବ ଜନ

॥

ଅନ୍ତେ ପାଷାଣ୍ଡ ଗତି ହେଉ

।

ବିଷ୍ଣୁ ନିନ୍ଦନ ଜ୍ଞାନ ବହୁ

॥

ଏମନ୍ତେ ଭୃଗୁ ବାକ୍ୟ ଶୁଣି

।

ସଭାର ମଧ୍ୟେ ଶୂଳପାଣି

॥

ବିମନ ହୋଇ ବେଗେ ଉଠି

।

ଅନଳ ପ୍ରାୟେ କୋପ ଦୃଷ୍ଟି

॥

ଶିବଗଣଙ୍କୁ ଘେନି ସଙ୍ଗେ

।

ମିଳିଲେ ନିଜସ୍ଥାନ ମାର୍ଗେ

॥

ଶିବ ଗମନେ ମୁନିଗଣେ

।

ଆଗମ ନିଗମ ପ୍ରମାଣେ

॥

ସହସ୍ର ମୁନି ମୋକ୍ଷଗଣେ

।

ଯେ ଯଜ୍ଞ ବିଧାନ ପ୍ରମାଣେ

॥

ବିଷ୍ଣୁର ପୂଜାବିଧି ସାରି

।

ଯଜ୍ଞାବଭୃତେ ସ୍ନାନ କରି

॥

ଜାହ୍ନବୀ ଜଳେ କରି ସ୍ନାନ

।

ବିପ୍ରେ ଗମିଲେ ଯେଝାସ୍ଥାନ

॥

ସେ ବ୍ରହ୍ମଯଜ୍ଞେ ନମୋଽସ୍ତୁତେ

।

ଭାଷା ପ୍ରବନ୍ଧେ ଭାଗବତେ

॥

ଚତୁର୍ଥସ୍କନ୍ଧେ ସେ ଉଦିତ

।

ହରି ଭକତ ଜନହିତ

॥

ବିଷ୍ଣୁ ଚରିତ ସୁଧାରସ

।

କହଇ ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଶୁଣ ବିଦୁର ଏକମନେ

।

କାଳର ଗତି ସାବଧାନେ

॥

ଜାମାତା ଶ୍ୱଶୁର ସମେତେ

।

ବିବାଦ ଆଚରିଲେ ଯେତେ

॥

କମଳଯୋନି ଯେତେବେଳେ

।

ଦକ୍ଷକୁ ଶୁଭଲଗ୍ନ ଦେଲେ

॥

ସକଳ ମୁନି ମନୁଗଣେ

।

ସ୍ଥାପିଲେ ପ୍ରଜାପତି ପଣେ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ପୂଜି ଅଭିଷେକେ

।

ପୁଣି କହିଲେ ଏକେ ଏକେ

॥

ତୁମ୍ଭ ସକଳ ମଧ୍ୟେ ଏହୁ

।

ପାଳନେ ପ୍ରଜାପତି ହେଉ

॥

ଦକ୍ଷକୁ କହେ ବେଦବର

।

ତୁ ବାଜପେୟ ଯଜ୍ଞ କର

॥

ସେ ଦକ୍ଷ ମନେ ଗର୍ବ କଲା

।

ରୋଷେ ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ନ ବରିଲା

॥

ଭୃଗୁଙ୍କୁ କଲେ ପୁରୋହିତ

।

ସଙ୍ଗେ ଘେନାଇ ମୁନିସନ୍ଥ

॥

ଯେ ଯଜ୍ଞ ବୃହସ୍ପତି ନାମ

।

ଶୁଣିଲା ଯଜ୍ଞଙ୍କ ଉତ୍ତମ

॥

ସେ ଯଜ୍ଞ ଆରମ୍ଭର ବେଳେ

।

ସକଳ ମୁନି ଏକମେଳେ

॥

ଯେ ବ୍ରହ୍ମଋଷି ଦେବଋଷି

।

ସର୍ବ ଦେବଙ୍କ ସଙ୍ଗେ ବସି

॥

ପିତୃ ଦେବତାଗଣ ଶୂନ୍ୟେ

।

ପତ୍ନୀକି ଘେନି ଦିବ୍ୟଯାନେ

॥

ଯଜ୍ଞେ ଗମନ୍ତି ଯୂଥେ ଯୂଥେ

।

ଗୀତ ସୁବାଦ୍ୟ ଶୂନ୍ୟପଥେ

॥

ଆକାଶେ ବିମାନ ଗହଳ

।

ଚଳନ୍ତେ ଶୁଭେ ମୁଖଗୋଳ

॥

ଏମନ୍ତେ ଶମ୍ଭୁର ଘରଣୀ

।

ଆକାଶେ ଶୁଣି ଦେବବାଣୀ

॥

ନିଜ ସଖୀକି ପଚାରିଲା

।

ତାହାର ବଦନୁ ଶୁଣିଲା

॥

ତୋର ପିତାର ମହାଯଜ୍ଞେ

।

ଦେବେ ଗମନ୍ତି ଶୂନ୍ୟମାର୍ଗେ

॥

ନିଜ କାମିନୀ ଘେନି ସଙ୍ଗେ

।

ବିମାନେ ଯାନ୍ତି ନାନାରଙ୍ଗେ

॥

ତିନି ଭୁବନେ ଯେତେ ଜନେ

।

ଯଜ୍ଞେ ଗମନ୍ତି ତୋଷମନେ

॥

ଦିବ୍ୟ ଅଳଙ୍କାର ଭୂଷଣେ

।

ବିମାନେ ବସି ବଧୂଗଣେ

॥

ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ସଙ୍ଗେ ଯେ ଚଳନ୍ତି

।

ଦେଖ ଗମନ୍ତି ପନ୍ତି ପନ୍ତି

॥

ନକ୍ଷତ୍ରଗଣ ପ୍ରାୟେ ଶୋଭା

।

କିବା ଉପମା ଅନ୍ୟେ ଦେବା

॥

ତା ଶୁଣି ଗଗନକୁ ଚାହିଁ

।

ଅମ୍ବିକା ମନେ ବିଚାରଇ

॥

ଦେଖ ଅଭାଗ୍ୟ କର୍ମ ମୋର

।

ମୋହର ସ୍ୱାମୀ ମହେଶ୍ୱର

॥

ମୋହର ପିତା ଯଜ୍ଞକାଳେ

।

ମୁହିଁ ନିରାଶ କର୍ମଫଳେ

॥

ମୋର ସ୍ୱାମୀଙ୍କି ନ ବରିଲା

।

ଅବହେଳନ ମୋତେ କଲା

॥

ମୋର ମାତାର ଦୟା ନାହିଁ

।

କେ ଅବା ସହୁ ଦେହବହି

॥

ଏମନ୍ତ ଭାଳି ଦେବୀ ମନେ

।

ମିଳିଲେ ସ୍ୱାମୀ ସନ୍ନିଧାନେ

॥

ହୃଦୟେ ଶୋକଭର ହୋଇ

।

କହନ୍ତି ରୁଦ୍ର ମୁଖ ଚାହିଁ

॥

ଭୋ ନାଥ ଶୁଣ ପଶୁପତି

।

ତୁମ୍ଭ ଶ୍ୱଶୁର ମୂଢ଼ମତି

॥

ଯଜ୍ଞ ଆରମ୍ଭ ପୁଣ୍ୟକାଳେ

।

ତା ଶୁଣି ସର୍ବଦେବ ମିଳେ

॥

ମୁନି ଏ ସପତ୍ନୀକ ହୋଇ

।

ଶୂନ୍ୟେ ଗମନ୍ତି ରଥେ ଥାଇ

॥

ଦେଖ ଏ ମୁଖରାବ ଗୋଳ

।

ପୂରିତ ଗଗନ ମଣ୍ତଳ

॥

ଭୋ ନାଥ ଚାଲ ଆମ୍ଭେ ଯିବା

।

ପିତାର ଉତ୍ସବ ଦେଖିବା

॥

ଦେଖ ସନ୍ତୋଷେ ଦେବଗଣେ

।

ଚଳନ୍ତି ଯଜ୍ଞର କାରଣେ

॥

ଯଜ୍ଞ ଉତ୍ସବ ପିତା ଘରେ

।

ମୋର ଭଗିନୀ ସହୋଦରେ

॥

ମିଳିବେ ସ୍ୱାମୀ ଘେନି ସଙ୍ଗେ

।

ଯଜ୍ଞ ଦେଖିବେ ନାନା ରଙ୍ଗେ

॥

ମୁହିଁ ତୁମ୍ଭର ସଙ୍ଗେ ଥିବି

।

ପିତାର ଉତ୍ସବ ଦେଖିବି

॥

ମାତାଙ୍କୁ ଦେଖିବି ଲୋଚନେ

।

ଭଗିନୀଗଣ ସୁଖମନେ

॥

ଭୋ ନାଥ ଆଜ୍ଞା ଦେବା ମୋତେ

।

ମୁହିଁ ଚଳିବି ତୁମ୍ଭ ସାଥେ

॥

ତୁମ୍ଭ ଗୋଚରେ ବିଷ୍ଣୁ ମାୟା

।

କେ ଜାଣିପାରେ ନାଥ ତାହା

॥

ତଥାପି ନାରୀ ଜନ୍ମ ମୋର

।

ମୁଁ କାହୁଁ କରିବି ଗୋଚର

॥

ଦେଖ ପ୍ରଭୁ ଏ ଶୂନ୍ୟପଥେ

।

ଦେବେ ଗମନ୍ତି ଯୁଥେ ଯୁଥେ

॥

ଯେସନେ ରାଜହଂସ ପନ୍ତି

।

ବିମାନ ମଧ୍ୟେ ଶୂନ୍ୟେ ଯାନ୍ତି

॥

ମୋର ପିତାର ଘରେ ଯାଇ

।

ଯଜ୍ଞ ଦେଖିବେ ସୁଖ ବହି

॥

ମୁଁ ଏହା ସହିବି କେମନ୍ତେ

।

ଶରୀର ବହି ଏ ଜଗତେ

॥

ପିତା ଜନନୀ ଭଗ୍ନୀଗଣେ

।

ଦିବ୍ୟ ଭୂଷଣ ଆଭରଣେ

॥

ଯଜ୍ଞ ଆରମ୍ଭ ସୁଖ ଭୋଳେ

।

ଥିବେ ସକଳେ ଏକମେଳେ

॥

ଭୋ ନାଥ ଶୁଣ ସଦାଶିବ

।

ତୁମ୍ଭେ ଅବରଣେ ନ ଯିବ

॥

ମୁଁ ଯିବି ଆଜ୍ଞା ଦିଅ ମୋତେ

।

ଆନନ୍ଦ ମନେ ଶୁଦ୍ଧଚିତ୍ତେ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତେ ପ୍ରିୟା ମୁଖୁ ବାଣୀ

।

ଈଶ୍ୱର ସ୍ଥିର ଚିତ୍ତେ ଶୁଣି

॥

ସ୍ୱଭାବେ ଜଗତ ଈଶ୍ୱର

।

ସଂସାର ଯାର ଖେଳଘର

॥

ଅଳପ ଅପମାନେ ରହି

।

କହନ୍ତି ପତ୍ନୀ ମୁଖ ଚାହିଁ

॥

ଈଶ୍ୱର ଉବାଚ

ଶୁଣ ସୁନ୍ଦରୀ କହୁ ତୋତେ

।

ତୁ ଯେବେ ପଚାରିଲୁ ମୋତେ

॥

ସାଧୁ ବିଚାର ଏ ତୋହର

।

ଶୁଦ୍ଧ ସୁନ୍ଦର ମନୋହର

॥

କହୁ ଯେ ବନ୍ଧୁ ଅପମାନ

।

କେ ସହିପାରେ ଦୁର୍ବଚନ

॥

ବନ୍ଧୁକୁ ବନ୍ଧୁ ଭାବଭୋଳେ

।

ଅମାନ୍ୟ କରେ ଅବହେଳେ

॥

ଯେ ବିଦ୍ୟାବଳେ ତପ ଦାହେ

।

ସତ୍ୟ ସୁନ୍ଦର ଦେହ ବହେ

॥

ଉତ୍ତମ କୁଳେ ଯା’ର ଜାତ

।

ସକଳ ଗୁଣରେ ସେ ଖ୍ୟାତ

॥

ଜାଣଇ ଶ୍ରୁତି ସ୍ମୃତି ଧର୍ମ

।

ଆଗମ ନିଗମ ଯେ କର୍ମ

॥

ସେ ପୁଣି ପୂର୍ବକର୍ମ ବଳେ

।

ବନ୍ଧୁ ନିନ୍ଦଇ ଅବହେଳେ

॥

ଅଜ୍ଞାନ ବାଦ ହୁଏ ତାରେ

।

ସୁଖେ ନ ରହେ ଏ ସଂସାରେ

॥

ଯେ ପ୍ରାଣୀ ଅଭ୍ୟାଗତ ଦେଖି

।

ବକ୍ର ବଦନେ ବୁଜେ ଆଖି

॥

ବନ୍ଧୁର କୁବଚନ ବାଣେ

।

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେହେ ମନ ପ୍ରାଣେ

॥

ତୁ ପୁଣି ପିତା ପ୍ରିୟ ବହୁ

।

ତାର ସୁହୃଦେ ଧର୍ମ କହୁ

॥

ସାଧୁ ସଙ୍ଗତେ ଯେ ବସଇ

।

ତାହାର ରିପୁ ମିତ୍ର ନାହିଁ

॥

ଏଣୁ ଅସାଧୁ ସଙ୍ଗେ ଥିଲେ

।

ପ୍ରାଣ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ବୁଦ୍ଧି ବଳେ

॥

ପରର ଆତ୍ମାକୁ ନିନ୍ଦଇ

।

ଅସାଧୁ ବାକ୍ୟେ ମନଦେଇ

॥

ଯେ ବନ୍ଧୁ ଆଗମନ ଦେଖି

।

ଉଠିବ ଆସନ ଉପେକ୍ଷି

॥

ଭାବେ ଆସନ୍ତି କିଛିଦୂର

।

ବଚନ କହନ୍ତି ମଧୂର

॥

ଅଭିଗମନ ମଧୂବାଣୀ

।

ପୁଚ୍ଛନ୍ତି ନିଜ ଘରେ ଆଣି

॥

ବିଷ୍ଣୁର ଭାବେ ପୂଜାକରି

।

ଆନନ୍ଦେ ପ୍ରିୟଭାବେ ଭରି

॥

ତାହାକୁ ବୋଲି ସାଧୁଜନ

।

ସେ ବିଷ୍ଣୁ ଦେବଙ୍କ ସମାନ

॥

ଯେଣୁ ସେ ଦକ୍ଷ ପ୍ରଜାପତି

।

ମୋ ଭାବେ ଚିନ୍ତଇ ଦୁର୍ମତି

॥

ତୁ ଯେବେ ମୋହର ବଚନ

।

ଅଜ୍ଞାନେ କରିବୁ ଲଘଂନ

॥

ପିତା ଭୁବନ ଯିବୁ ତୁହି

।

କେବେହେଁ ଭଲ ତା ନୁହଇ

॥

ଅକର୍ମଜନ ସଙ୍ଗ ଯେବେ

।

ବାଦେ ଉତ୍ତମ ଜନ ଭାବେ

॥

କେବେହେଁ ଭଲ ତାର ନାହିଁ

।

ଏମନ୍ତ ଦେବୀ ଆଗେ କହି

॥

ସ୍ଥିର ହୋଇଲେ ଉମାକାନ୍ତ

।

କହିଲେ ଦାସ ଜଗନ୍ନାଥ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତେ ଦେବୀ ଆଗେ କହି

।

ରୁଦ୍ର ରହିଲେ ଆତ୍ମା ଧ୍ୟାୟି

।।

ମନେ ଚିନ୍ତନ୍ତି ବିଶ୍ୱନାଥ

।

ନ ପୁଣ ହୁଏ ବିପରୀତ

।।

ମୋ ପତ୍ନୀ ପିତାଘରେ ଗଲେ

।

ପ୍ରାଣ ଏ ନ ରଖିବ ଭଲେ

।।

ଏହାର ମନ ସ୍ଥିର ନାହିଁ

।

ନ ଗଲେ ନ ଧରିବ ଦେହୀ

।।

ଏମନ୍ତ ଚିତ୍ତେ ଚିନ୍ତି ହର

।

କେବେହେଁ ନୁହେଁ ମନ ସ୍ଥିର

।।

ଚିନ୍ତା ବିକଳେ ବିଶ୍ୱପତି

।

ନିଜଗଣଙ୍କୁ ଚିତ୍ତେ ଚିନ୍ତି

।।

ଏହାର ସଙ୍ଗେ ଥିବି ମୁହିଁ

।

ରୁଦ୍ରଗଣଙ୍କୁ ସଙ୍ଗେ ନେଇ

।।

ଏମନ୍ତେ ଚିନ୍ତା କରୁ କରୁ

।

ଦେବୀ ଉଠିଲେ ନିଜଘରୁ

।।

ନୟନେ ପୂରେ ଅଶ୍ରୁଜଳ

।

କେବେହେଁ ନୁହେଁ ମନସ୍ଥିର

।।

ଶରୀର କମ୍ପେ ଦୁଃଖଚିତ୍ତେ

।

କଦଳୀବନ ଯେହ୍ନେ ବାତେ

॥

ନିଃଶ୍ୱାସ ବହେ ଖରତର

।

ଶୁଖିଲା ସୁରଙ୍ଗ ଅଧର

॥

ଅଧୋବଦନେ ମନଦୁଃଖୀ

।

ଉଠିଲେ ଆସନ ଉପେକ୍ଷି

॥

ଧୀରେ ଚଳନ୍ତେ ରୋଷଭରେ

।

ଅବନୀ କମ୍ପେ ପାଦଭରେ

॥

ପିତା ଭୁବନେ ଦେବୀ ଯାନ୍ତେ

।

ପଥେ ଚଳନ୍ତି ବିଶ୍ୱନାଥେ

॥

ଶତ ସହସ୍ର ରୁଦ୍ରଗଣ

।

ନିକଟେ ମିଳିଲେ ତକ୍ଷଣ

॥

ବୃଷଭ ଚଢି ବିଶ୍ୱନାଥ

।

ଗଣେ ଧାଇଁଲେ ଯୂଥ ଯୂଥ

॥

ମୁଁ ଯିବି ଅମ୍ବିକାର ପଛେ

।

ମୋ କଥା ଦେଖ ତୁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷେ

॥

ଏମନ୍ତ ରୁଦ୍ର ଆଗେ କହି

।

ନନ୍ଦୀ ଚଳିଲେ ଗଣ ନେଇ

॥

ଅମ୍ବିକା ତୁଲେ ନାରୀଯୂଥ

।

ମିଳିଲେ ଉପାୟନ ହସ୍ତ

॥

କନ୍ଦୁକ ଦର୍ପଣ ଅମ୍ବୂଜ

।

ଶ୍ୱେତାତପତ୍ର ଶ୍ୱେତଧ୍ୱଜ

॥

ବ୍ୟଞ୍ଜନ ପୁଷ୍ପମାଳାଘେନି

।

ସଙ୍ଗତେ ଗୀତ ନାଦ ଧ୍ୱନି

॥

ଦୁନ୍ଦୁଭି ଶଙ୍ଖଭେରୀ ନାଦେ

।

ସମୀପେ ମିଳିଲେ ଆନନ୍ଦେ

॥

ଅଧୋବଦନେ ଦେବୀ ଯାନ୍ତେ

।

ପଥେ ମିଳିଲେ ବିଶ୍ୱନାଥେ

॥

ଧୂମବ୍ୟାପିତ ଯଜ୍ଞଶାଳେ

।

ଅଶେଷ ଋଷି ବିପ୍ରମେଳେ

॥

ବିପ୍ରଙ୍କ ସଙ୍ଗେ ପ୍ରଜାପତି

।

ଅନଳେ କ୍ଷେପନ୍ତି ଆହୁତି

॥

ଯଜ୍ଞ ସଭାରେ ନାନାବିଧି

।

ଯେ ଦ୍ରବ୍ୟ ଯେଉଁ ଭାଣ୍ଡେ ସିଦ୍ଧି

॥

ମନ୍ତ୍ର ଆହୁତି ହୋମବଳେ

।

ସତୀ ମିଳିଲେ ଯଜ୍ଞଶାଳେ

॥

ସତୀ ଚାହାନ୍ତି କୋପଚିତ୍ତେ

।

ସେ ଯଜ୍ଞେ ଅଛନ୍ତି ସମସ୍ତେ

॥

ସତୀ ବଚନେ କୋପ ବହି

।

ସମୀପେ ନ ରହିଲେ କେହି

॥

ଭଗିନୀଗଣ ମାତୃ ତୁଲେ

।

ସତୀର ସମୀପେ ମିଳିଲେ

॥

ପ୍ରେମାଶ୍ରୁ କଣ୍ଠେ ଭଗ୍ନୀ ଗଣ

।

କୋଳେ ଧରନ୍ତି ଜଣେଜଣ

॥

ସୋଦର ଅର୍ଥେ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ

।

ସର୍ବମଙ୍ଗଳ ପଚାରିଲେ

॥

ଉତ୍ତମ ବିଧି ପୂଜାଦ୍ରବ୍ୟ

।

ସମୀପେ ଆଣି ଦେଲେ ସର୍ବ

॥

ରତ୍ନ ଆସନ ବେଗେ ଆଣି

।

ସେ ପ୍ରଜାପତିର ଘରଣୀ

॥

ସତୀ ସମୀପେ ଆଣିଦେଲେ

।

ତା ଦେଖି ସତୀ କୋପ କଲେ

॥

ପିତାର ଅନାଦର ଦେଖି

।

ଭୟେ କମ୍ପଇ ଅଶ୍ରୁମୁଖୀ

॥

ଯଜ୍ଞେ ନ ଦେଖି ସ୍ୱାମୀଭାଗ

।

ମନେ ବସିଲା ମହାରାଗ

॥

ଈଶ୍ୱର ପଣ ନ ଗଣିଲା

।

ଅବହେଳିତ କର୍ମ କଲା

॥

ସଭାରେ ଯେତେ ଲୋକ ଥିଲେ

।

ସତୀକୁ କେହି ନ ଗଣିଲେ

॥

ପିତା ଅବଜ୍ଞା କର୍ମ ଦେଖି

।

କୋପେ କମ୍ପଇ ଅଶ୍ରୁମୁଖୀ

॥

ନିଜ ଶରୀର ମହା ତେଜେ

।

ନିବାସ ଭୁତଗଣ ମାଝେ

॥

ପିତାର ଅନାଦର ଜାଣି

।

କୋପେ ବୋଇଲେ ଉଚ୍ଚେ ବାଣୀ

॥

ଦେବ୍ୟୁବାଚ

କୋପେ କମ୍ପଇ ତାର ଦେହୀ

।

କହଇ ପିତା ମୁଖ ଚାହିଁ

॥

ଯାହାର ପ୍ରାୟ ଇହଲୋକେ

।

ନ ଦେଖି ଆତ୍ମା ଅତିରେକେ

॥

ସ୍ୱାମୀ ମୋହର ସର୍ବପ୍ରିୟ

।

ଜଗତ ମଧ୍ୟେ ଯେତେ ଦେହ

॥

ଯେ ରୁଦ୍ର ସର୍ବ ଆତ୍ମା ହୋଇ

।

ମିତ୍ର ବଇରି ତାଙ୍କ ନାହିଁ

॥

ଯେ ସେ ଅଶେଷ ଜନ ଗୁରୁ

।

ତାହାଙ୍କୁ ତୁହି ନିନ୍ଦା କରୁ

॥

ଦେଖ ଏ ସଂସାର ବେଭାରେ

।

ଯେ ସାଧୁଜନେ ହିଂସାକରେ

॥

ଅନେକ ଦୋଷ କରିଥିଲେ

।

ସାଧବେ ନ ଧରନ୍ତି ଭଲେ

॥

ସାଧୁଜନଙ୍କ ପ୍ରାୟ ହୋଇ

।

ରୁଦ୍ର ବିଷୟେ କୋପ ବହି

॥

ଯେଣୁ ବୋଲାଉ ପ୍ରଜାପତି

।

ସେ ଗର୍ବେ ନିନ୍ଦୁ ପଶୁପତି

॥

ଏ ନୁହେଁ ମହାତ୍ମାଙ୍କ କର୍ମ

।

ଗର୍ବେ ହୋଇଲୁ ମତିଭ୍ରମ

॥

ଯେ ବେନି ଅକ୍ଷର ଉଚ୍ଚାରେ

।

ମନରେ ଶିବ ନାମ ଧରେ

॥

ଜପଇ ଯେବେ ହୃଦଗତେ

।

ପାପ ନ ରହେ ତାର ଗାତ୍ରେ

॥

ଯାହାର ନାମ ଏ ଜଗତେ

।

ସର୍ବ ମଙ୍ଗଳ ବହୁମତେ

॥

ତୋର ଜୀବନ ପାପସିନ୍ଧୂ

।

ଅଶିବ ହୋଇ ଶିବ ନିନ୍ଦୁ

॥

ତୋହର ଜନ୍ମ ମୋର ଦେହୀ

।

ହୋଇଲା ପୂର୍ବ ପାପ ବହି

॥

ସ୍ୱାମୀ ନିନ୍ଦନ ଦୁଃଖ ସହି

।

ଏ ଦେହ ନ ଧରିବି ମୁହିଁ

॥

ପୂର୍ବର ପାପ ଯେ ନ ସ୍ମରେ

।

ତା ପ୍ରତିକାର ଯେ ନ କରେ

॥

ଦିନ ବଞ୍ଚଇ ଦୁଃଖ ସୁଖେ

।

ଅନ୍ତେ ସେ ପଡଇ ନରକେ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତ ଦକ୍ଷ ଆଗେ କହି

।

କୁଣ୍ତ ଉତ୍ତର ଦିଗେ ଯାଇ

॥

ଯୋଗ ଧାରଣା ଆଗମନେ

।

ବସିଲେ ନିଶ୍ଚଳ ଆସନେ

॥

ସ୍ୱାମୀର ଅପମାନ ଅର୍ଥେ

।

ପିତା ଅନାଦର ନିମନ୍ତେ

॥

ପୀତ ବସନ ପରିଧାନ

।

ସୁଜଳେ କରି ଆଚମନ

॥

ହୃଦରେ କଳ୍ପି ମହାଶୂନ୍ୟ

।

ପବନ ମୂଳ ଲିଙ୍ଗସ୍ଥାନ

॥

ନାଭି କମଳେ ସୁନିଶ୍ଚଳେ

।

ପ୍ରାଣ ଧାରଣ ଯୋଗବଳେ

॥

ସମାନ ପ୍ରାଣ ତାର ଦେହୀ

।

ଏ ତିନି ପ୍ରାଣ ଉର୍ଦ୍ଦ୍ୱେନେଇ

॥

ହୃଦୟ ପ୍ରାଣ ସଙ୍ଗେ ଥୋଇ

।

କଣ୍ଠ ଲଲାଟ ଚକ୍ର ଦେଇ

॥

ଭୂମଧ୍ୟେ ସ୍ଥାପି ଅନୁମାନେ

।

ଯୋଚିଲା ବ୍ରହ୍ମରନ୍ଧ୍ର ସ୍ଥାନେ

॥

ସ୍ୱାମୀଠାରେ ସେ ଧ୍ୟାନ କରି

।

ଯୋଗ ଅନଳେ ଜ୍ଞାନ ଭରି

॥

ମୁର୍ଦ୍ଧନୀ ଭେଦି ତତକ୍ଷଣ

।

ଶୂନ୍ୟେ ମିଳିଲା ଦଶପ୍ରାଣ

॥

ସତୀ ମରଣ କର୍ମ ଚାହିଁ

।

ଦେବେ ଯେତେକ ଥିଲେ ରହି

॥

ଭୂମି ଗମନେ ଯେବା ଥିଲେ

।

ହା ହା ଶବଦ ଉଚ୍ଚେ କଲେ

॥

ଦେଖ ଏ ଦେବ ଦେବନାରୀ

।

କି ଅପମାନେ କୋପ କରି

॥

ପ୍ରାଣ ଛାଡିଲା ଯଜ୍ଞଘରେ

।

ପିତାର ମାନ କୋପଭରେ

॥

ଦେଖ ଏ ଦକ୍ଷ ପ୍ରଜାପତି

।

ଗର୍ବେ ଆଚରିଲା ଅନୀତି

॥

ପ୍ରଜାଙ୍କ ପତି ଏ ବୋଲାଇ

।

ଅନ୍ୟାୟ କଲା ଗର୍ବ ବହି

॥

ନିଜ ଦୁହିତାର ବଚନେ

।

ଯତ୍ନ ନ କଲା କୋପମନେ

॥

ଏ ନୁହେଁ କାହାର ବେଭାର

।

ଅଧର୍ମ କଲା ଗରୁତର

॥

ଏମନ୍ତ ବାକ୍ୟ କହୁ ଜନେ

।

ସତୀର ପ୍ରାଣ ଅବସାନେ

॥

ସତୀ ମରଣ କଥା ଶୁଣି

।

ନନ୍ଦିକେଶ୍ୱର ବୀରମଣି

॥

ରୁଦ୍ରଗଣଙ୍କୁ ସଙ୍ଗେ ନେଇ

।

ବେଗେ ଧାଇଁଲା ରୋଷ ହୋଇ

॥

ବିବିଧ ଶସ୍ତ୍ର ଧରି କରେ

।

ମିଳିଲା ଦକ୍ଷ ଯଜ୍ଞ ଘରେ

॥

ତାହାକୁ ଦେବୀ ଭୃଗୁ ମୁନି

।

ଘୃତ ଆହୁତି କରେ ଘେନି

॥

ଯଜ୍ଞଘ୍ନ ନାଶି ଯଜୁମନ୍ତ୍ରେ

।

କଳ୍ପିଲା ଅଭିଚାର ତନ୍ତ୍ରେ

॥

ଆହୁତି ଦ୍ୟନ୍ତି ଅଗ୍ନିକୁଣ୍ତେ

।

ଅନଳ ଧୂମ୍ରବର୍ଣ୍ଣ ପିଣ୍ତେ

॥

ମନ୍ତ୍ର ମନ୍ତ୍ରିତ ସୋମ ପାଇ

।

ପ୍ରଚଣ୍ତ ରୂପେ କୋପ ବହି

॥

ରୁଦ୍ରହା ବୋଲି ଦେବଗଣ

।

ଅନଳୁ ଉଠିଲେ ତକ୍ଷଣ

॥

ଅନଳ କାଷ୍ଠ ଘେନି କରେ

।

ଶତସହସ୍ର କୋପଭରେ

॥

ଶବଦେ ଦଶଦିଗ ପୂରି

।

ଧାଇଁଲେ ଘୋରନାଦ କରି

॥

ଶବଦେ କମ୍ପଇ ମେଦିନୀ

।

ତା ଦେଖି ବେଗେ ଦେବ ମୁନି

॥

ବେଗେ ଧାଇଁଲେ ଶୂନ୍ୟମାର୍ଗେ

।

କହିଲେ ସଦାଶିବ ଆଗେ

॥

ସତୀ ମରଣ କଥା ଆଦି

।

କହିଲେ ସକଳ ସମ୍ପାଦି

॥

ସେ ବ୍ରହ୍ମ ମୁନିଙ୍କ ଚରଣେ

।

ଆତ୍ମାର ନିସ୍ତାର କାରଣେ

॥

କୃଷ୍ଣ ବିଷୟ ଭାଗବତ

।

କହିଲେ ବିପ୍ର ଜଗନ୍ନାଥ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ନାରଦ ବାକ୍ୟେ କୋପମାନେ

।

ରୁଦ୍ର ଉଠିଲେ ସାବଧାନେ

॥

ଅଇଲେ ରୁଦ୍ରଗଣ ଘେନି

।

ଚଳନ୍ତେ କମ୍ପଇ ମେଦିନୀ

॥

ଦକ୍ଷର ଯଜ୍ଞ ନାଶଅର୍ଥେ

।

କୋପ ବସିଲା ରୁଦ୍ର ଚିତ୍ତେ

॥

ସକଳ ପାରିଷଦଗଣେ

।

ନାନା ଅୟୁଧ ତୀକ୍ଷ୍‌ଣ ବାଣେ

॥

ଅତି ଅସଂଖ୍ୟ କୋପ କରି

।

ଧାଇଁଲେ ଘୋର ନାଦ କରି

॥

ରୁଦ୍ର ବଚନେ କୋପ ଦେଖି

।

ବିବୁଧେ ତ୍ରିଦଶ ଉପେକ୍ଷି

॥

କମ୍ପିଲେ ରୁଦ୍ର ବୋଲ ଶୁଣି

।

ମହାପ୍ରଳୟ ପ୍ରାୟେ ଜାଣି

॥

କୋପେ କାମୁଡି ଓଷ୍ଠ ପାଟି

।

ପ୍ରଚଣ୍ତ ଦିଶଇ ଭ୍ରୂକୁଟି

॥

ଜଟା ଉପାଡ଼ି କ୍ରୋଧଭରେ

।

ଭୂମିରେ ପକାଇ ସତ୍ୱରେ

॥

ଜଟା କଳପେ ଅଗ୍ନି ଜଳେ

।

ଦେଖି କମ୍ପିଲେ ଦିଗପାଳେ

॥

ରୁଦ୍ରର ଜଟାଭାର ମଧ୍ୟେ

।

ପରୁଷେ ଉଠେ ଘୋରନାଦେ

॥

ହସେ ଗଭୀର ଘୋର ସ୍ୱନେ

।

ରୁଦ୍ରଗଣଙ୍କ ଅବଧାନେ

॥

କୋପେ ଅଧର ସେ କାମୁଡ଼ି

।

ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ କହେ କରଯୋଡ଼ି

॥

ସହସ୍ରବାହୁ ମେଘସ୍ୱନେ

।

ଅନଳ ଜଳଇ ନୟନେ

॥

କୋଟିଏ ସୂର୍ଯ୍ୟ ତେଜ ଯେହ୍ନେ

।

ଦେଖି ପଳାନ୍ତି ସର୍ବଜନେ

॥

କରାଳଦଂଷ୍ଟ୍ର ଶୋହେ ତୁଣ୍ତେ

।

ଅଗ୍ନି ଜଳଇ ଶିଖାଖଣ୍ତେ

॥

ନାନା ଆୟୁଧ ଦିଶେ କରେ

।

ମୁଣ୍ତମାଳ ଯେ ଲମ୍ବେ ଉରେ

॥

ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ଚାହିଁ କରଯୋଡି

।

କହଇ ଅଧର କାମୁଡି

॥

କହ ତୁ କି କରିବି ମୁହିଁ

।

ରୁଦ୍ର କହନ୍ତି ତାକୁ ଚାହିଁ

॥

ତୁ ମୋର ଗଣଙ୍କ ଈଶ୍ୱର

।

ତୁ ଏବେ ମୋର ବୋଲକର

॥

ଦକ୍ଷର ପ୍ରାଣ ଯଜ୍ଞ ସଙ୍ଗେ

।

ବିନାଶ କର ରଣରଙ୍ଗେ

॥

ତୁ ମୋର ଅଂଶେ ଆତ୍ମା ରୂପୀ

।

ସହସ୍ରଭୁଜ ଶୂନ୍ୟେ ବ୍ୟାପୀ

॥

ଦକ୍ଷର ଯଜ୍ଞ ନାଶ କର

।

ଏହାର ପ୍ରାଣ ବେଗେ ହର

॥

ଏମନ୍ତ ରୁଦ୍ର ଆଜ୍ଞା ପାଇ

।

କୋପେ କମ୍ପିଲା ତାର ଦେହୀ

॥

ଜଳଇ ଅତି କୋପାନଳେ

।

ନମିଲା ରୁଦ୍ର ପାଦତଳେ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ରୁଦ୍ର ଆତ୍ମା ସେହି

।

ତାର ମହିମା କେ ଜାଣଇ

॥

ଗର୍ଜଇ ଭୟଙ୍କର ନାଦେ

।

ବେଗେ ଧାମଇଁ ବେନିପାଦେ

॥

ଶୂଳ ବୁଲାଇ ଦକ୍ଷକରେ

।

ନୂପୁର ବାଜଇ ପୟରେ

॥

ଧାମଇ ପବନହୁଁ ବେଗେ

।

ରୁଦ୍ର କୋପେ ଉତ୍ତର ଦିଗେ

॥

ଶବଦେ ଦଶଦିଗ ପୂରେ

।

ଧୂଳି ଉଡଇ ପାଦଭରେ

॥

ବିପ୍ରେ ଯେ ଥିଲେ ଯଜ୍ଞଶାଳେ

।

ଧୂଳି ଦେଖନ୍ତି ଅନ୍ତରାଳେ

॥

ଉତ୍ତର ଦିଗେ ରେଣୁ ଦେଖି

।

ଉଠିଲେ ସୁଯଜ୍ଞ ଉପେକ୍ଷି

॥

ଉତ୍ତର ଦିଗକୁ ଅନାଇ

।

କହନ୍ତି ଏକୁ ଆରେ ଚାହିଁ

॥

ଦେଖ ଦିବସେ ଘୋରତମ

।

ଦିଗ ନ ଦିଶେ ବାତ ଭ୍ରମ

॥

ଏମନ୍ତ ଦେବ ବିପ୍ରନାରୀ

।

ଦେଖନ୍ତି ହସ୍ତେହସ୍ତ ଧରି

॥

କହନ୍ତି କି ଏ ତମ ଘୋର

।

ଦିଶଇ ଅତି ଭୟଙ୍କର

॥

ପ୍ରଚଣ୍ତ ବହଇ ପବନ

।

ତମେ ଆଚ୍ଛାଦିଲା ଗଗନ

॥

ଗୋରୁ ଚରଣ ଧୂଳି ନୁହେଁ

।

କିଏ ତାମସ କାହୁଁ ହୁଏ

॥

ଆଜ କି ପ୍ରଳୟ ହୋଇବ

।

ବାମ କି ହୋଇଲା ଦଇବ

॥

ପ୍ରସୂତି ଆଦି ବାମା ଯେତେ

।

ଉଠି ଚାହାନ୍ତି ଦୁଃଖଚିତ୍ତେ

॥

ଶ୍ରୀ ଶୁକ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତ ଶୁଣ ନରନାଥ

।

ଅଦ୍ଭୁତ ରୁଦ୍ରର ଚରିତ

॥

ପ୍ରଚଣ୍ଡ ମଣ୍ଡଳ ଆକାରେ

।

ତୀକ୍ଷଣ ଶୂଳ ଧରି କରେ

॥

ରୁଦ୍ର ଧାଇଁଲେ ଅତିବେଗେ

।

ଦେଖି ପଳାନ୍ତି ଦିଗଭାଗେ

॥

ସହସ୍ର ହସ୍ତ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱେ କରି

।

ନଟଙ୍କ ପ୍ରାୟେ ବେଶ ଧରି

॥

ଚଣ୍ତାଟ୍ଟ‌ହାସ୍ୟ ଶୋହେ ତୁଣ୍ତେ

।

ଯେହ୍ନେ ବିଜୁଳି ମେଘଖଣ୍ତେ

॥

ଅସଂଖ୍ୟ ତେଜ ଯୋଗବଳ

।

ଦିଶଇ ଭ୍ରୂକୁଟି କୁଟିଳ

॥

କରାଳଦଂଷ୍ଟ୍ର ଶୋହେ ତୁଣ୍ତେ

।

ଯେହ୍ନେ ବିଜୁଳି ମେଘଖଣ୍ତେ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ଚାହିଁ ସଭାଜନେ

।

କହନ୍ତି ଅତି ଦୁଃଖ ମନେ

॥

ଦେଖ ଏହାର କର୍ମଫଳ

।

ଆଜତ ନାଶିଲୁ ସକଳ

॥

ଉତ୍ପାତ ଭୟେ ଦୁଃଖମନେ

।

ଭୟେ ଲୁଚିଲେ ସର୍ବଜନେ

॥

କେ କହୁ ଜନଙ୍କ ବିକଳ

।

ତକ୍ଷଣେ ମିଳି ରୁଦ୍ରବଳ

॥

ନାନା ଆୟୁଧ ଘେନିକରେ

।

ବେଢ଼ିଲେ ବେଗେ ଯଜ୍ଞଘରେ

॥

ପୀତ ପିଙ୍ଗଳ ଦିଶେ ବର୍ଣ୍ଣ

।

ସକଳ କୁମାର ଆନନ

॥

ଶବଦେ ଗଗନ ଉଛୁଳେ

।

ବେଗେ ମିଳିଲେ ଯଜ୍ଞଘରେ

॥

କେହି ଭାଙ୍ଗିଲେ ଗୃହବାସ

।

ପତ୍ନୀ ଭୁବନ ଅବଶେଷ

॥

କେ ପାକଶାଳେ ପ୍ରବେଶନ୍ତି

।

କେ ଯଜ୍ଞ ପାତ୍ରକୁ ଲୁଟନ୍ତି

॥

କେ ଯଜ୍ଞକୁଣ୍ତରେ ମିଳନ୍ତି

।

ମୂତ୍ରପୁରୀଷ ଉତ୍ସର୍ଗନ୍ତି

॥

କେ ବହୁ ଘୋରନାଦ କଲେ

।

ଯଜ୍ଞ ମେଖଳା ବେଦୀ ତୁଲେ

॥

ଭାଙ୍ଗିଲେ ଅତି କୋପଭରେ

।

ଶୂଳ ବୁଲାଇ ଦକ୍ଷକରେ

॥

କେ ଧାଏଁ ମୁନିଙ୍କ ଉପରେ

।

ତର୍ଜନ କରି କୋପଭରେ

॥

ନାରୀଗଣଙ୍କ ମଧ୍ୟେ ମିଶି

।

ରାହୁ ସଙ୍ଗତେ ଯେହ୍ନେ ଶଶୀ

॥

ଦେବେ ପଳାନ୍ତି ତାହା ଦେଖି

।

ଯଜ୍ଞର ବିଭାଗ ଉପେକ୍ଷି

॥

ତାହାଙ୍କୁ ରୁଦ୍ରଗଣେ ଧରି

।

ଭୃଗୁ ସମେତେ ବନ୍ଦୀ କରି

॥

ଭୃଗୁକୁ ମଣିମାନ ବାନ୍ଧେ

।

ତା ଦେଖି ପ୍ରଜାପତି କାନ୍ଦେ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ବୀରଭଦ୍ର ଧରି

।

ଅସୁର ପ୍ରାୟେ ବନ୍ଦୀକରି

॥

ରଣେ ରିପୁଗଣଙ୍କୁ ଧରେ

।

ଓଷ୍ଠ କାମୁଡ଼ି କୋପଭରେ

॥

ଭୃଗୁକୁ ଧରି ନନ୍ଦୀଶ୍ୱର

।

ହୁଙ୍କାର ନାଦ ମହାଘୋର

॥

ସେ ଯଜ୍ଞେ ଯେତେ ଜନ ଥିଲେ

।

ଋତ୍ୱିଜ ଋଷି ବିପ୍ରତୁଲେ

॥

ରୁଦ୍ର ଦେବତା ତେଜ ଦେଖି

।

ଭାଜିଲେ ଯଜ୍ଞକୁ ଉପେକ୍ଷି

॥

ଭୃଗୁ ଯେ ଯଜ୍ଞ ହୋମକରି

।

ଘୃତ କ୍ଷେପନ୍ତି ଶ୍ରୁବ ଧରି

॥

ତାହାଙ୍କ କେଶ ବାମ ହସ୍ତେ

।

ରୋଷେ ଧରିଲେ ବିଶ୍ୱନାଥେ

॥

ତାହାଙ୍କ ଦାଢି ଦକ୍ଷକରେ

।

ରୁଦ୍ର ଉପାଡେ କୋପଭରେ

॥

ସଭାରେ ପଦ୍ମଯୋନି ବଳା

।

ଯେ ଦାଢି ଦେଖାଇ କହିଲା

॥

ଉପାଡି ଭୃଗୁ ଲମ୍ବଦାଢି

।

ଦକ୍ଷିଣେ ଭୂମିତଳେ ପାଡି

॥

ଚକ୍ଷୁ ଉପାଡି ନଖଅଗ୍ରେ

।

ପୂର୍ବର ଶାପେ ବଇରାଗେ

॥

ମଣି ଯେ ଶାପ ଦେଲା କାଳେ

।

ଅପମାନିତ କୋପାନଳେ

॥

ଦନ୍ତ ଦେଖାଇ କରି ହସେ

।

ସେ କଥା ସ୍ମରି ମହାରୋଷେ

॥

ମୁଷ୍ଟି ପ୍ରହାରି ବାମକରେ

।

ଦନ୍ତ ଝାଡିଲେ କୋପଭରେ

॥

ଦକ୍ଷର ହୃଦେ କର ଭିଡି

।

ରୁଦ୍ର ଯେ ଅଧର କାମୋଡି

॥

ଭୂମିରେ ପାତିଲେ ଉତ୍ତାନେ

।

କେ ତାହା କହିବ ବଚନେ

॥

ଅଜୟ ଏହାର ଶରୀର

।

ଦେଖି ବିସ୍ମିତ ଶୂଳଧର

॥

ଅକ୍ଷୟ ଭାଳି ତାର ଗତି

।

ବିସ୍ମୟେ ଭାଳି ପଶୁପତି

॥

ତୀକ୍ଷ୍‌ଣ ଖଡଗେ ଛେଦି ଶିର

।

ଈଶ୍ୱର ହୋଇଲା ବାହାର

॥

ଶିର ପଡିଲା ଅଗ୍ନିକୁଣ୍ତେ

।

କୂଳେ ରହିଲା ମୃତପିଣ୍ତେ

॥

ପିଶାଚଗଣ ଘେନି ସଙ୍ଗେ

।

ରୁଦ୍ର ନାଚନ୍ତି ରଣରଙ୍ଗେ

॥

ଦକ୍ଷ ସମ୍ପଦ ନାଶକରି

।

ଦକ୍ଷିଣ କରେ ଶୂଳଧରି

॥

ଶଙ୍କର ହୋଇଲେ ବାହାର

।

ଦେଖି କମ୍ପିଲେ ସୁର ନର

॥

ରୁଦ୍ରଙ୍କ ଚରଣ ପଙ୍କଜେ

।

ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜଗନ୍ନାଥ ଭଜେ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ରୁଦ୍ରର ଦେଖି ଘୋର ରଣ

।

ଭୟେ ଭାଜିଲେ ଦେବଗଣ

॥

ଶୂଳ ପଟ୍ଟୀଶ କୁନ୍ତ ଶର

।

ନିସ୍ତିଂଶ ଗଦା ମୁଦୁଗର

॥

ଏ ଶସ୍ତ୍ର ଛାଡ଼ି ସର୍ବ ଅଙ୍ଗେ

।

ଭୟେ ଭାଜିଲେ ଦଶଦିଗେ

॥

ଭୟେ ସକଳ ଏକମେଳେ

।

ଗମିଲେ ଗଗନ ମଣ୍ତଳେ

॥

ଛନ୍ନ ବ୍ୟାକୁଳ ମନ ଦୁଃଖେ

।

ବେଗେ ମିଳିଲେ ବ୍ରହ୍ମଲୋକେ

॥

ବ୍ରହ୍ମା ଚରଣ ତଳେ ପଡି

।

ଦେବେ କହିଲେ କରଯୋଡି

॥

ବ୍ରହ୍ମା ଯେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସହିତେ

।

ଏକଥା ଜାଣନ୍ତି ସମସ୍ତେ

॥

ଦକ୍ଷ ଯଜ୍ଞର ଏ ଘଟଣା

।

ହୋଇବା ଜାଣି ବିଡ଼ମ୍ୱନା

॥

ସେହି ହେତୁରୁ ଦୁଇଜଣ

।

ଯଜ୍ଞକୁ ନ କଲେ ଗମନ

॥

ଏକଥା ଦେବଗଣୁଁ ଶୁଣି

।

ବ୍ରହ୍ମା କହନ୍ତି ପରିମାଣି

॥

ବ୍ରହ୍ମା ଉବାଚ

ହେ ଦେବଗଣ ଶୁଣ ଏହା

।

ଅପରାଧର ଯେଉଁ କ୍ରିୟା

॥

ବଳିଷ୍ଠ ଲୋକେ ଅପରାଧ

।

କରିବା ନୁହଇଟି ସାଧ୍ୟ

॥

କଲେ ଯେ ପ୍ରାଣ ରକ୍ଷା ନୁହେ

।

ଅଥବା ଅମଙ୍ଗଳ ହୁଏ

॥

ଶିବଙ୍କୁ ଭାଗ ଯେ ନଦେଲା

।

ତାହାଙ୍କଠାରେ ଦୋଷୀ ହେଲା

॥

ସେହି ହେତୁରୁ ଶିବ କୋହେ

।

କହୁଛୁ ଏକଇ ଉପାୟେ

॥

ସମସ୍ତେ ଯାଇ ତା ଚରଣ

।

ପଡ଼ିଣ କରାଅ ପ୍ରସନ୍ନ

॥

ତାହାଙ୍କ ନାମ ଆଶୁତୋଷ

।

ଅବଶ୍ୟ ହେବେ ସେ ସନ୍ତୋଷ

॥

ସାମାନ୍ୟ ଲୋକ ସେ ନୁହଁନ୍ତି

।

କୋପେ ସମସ୍ତ ସେ ଦହନ୍ତି

॥

ଯଜ୍ଞରୁ ଉଦ୍ଧାରିବା ପାଇଁ

।

ତାକୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କର ଯାଇ

॥

ଆମ୍ଭେ ସକଳ ତାଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱ

।

ନ ଜାଣୁ ଏହିଟି ନିଶ୍ଚିତ

॥

କିପରି ତାହାଙ୍କ ନିକଟ

।

ପ୍ରାର୍ଥନା ପାଇଁ ହେବୁ ଭେଟ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏହିପରି ସେ ପଦ୍ମଯୋନି

।

ସକଳ ଦେବ ସଙ୍ଗେ ଘେନି

॥

ଦକ୍ଷର ଯଜ୍ଞଶାଳେ ମିଳି

।

ଦେଖନ୍ତି ବ୍ରହ୍ମା ବନମାଳୀ

॥

ଯଜ୍ଞ ବିନାଶି କୋପଭରେ

।

ରୁଦ୍ର ଯେ ଗଲେ ନିଜ ପୁରେ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ତେଜ ଅପ୍ରମିତ

।

ଅନ୍ତେ ଜଗତ କରେ ଗ୍ରସ୍ତ

॥

ତାହାର ତେଜବଳ ତଥ୍ୟ

।

କେ ତାହା ବର୍ଣ୍ଣନେ ସମର୍ଥ

॥

ତାହାରେ ଅପରାଧ କରି

।

କେ ଅବା ଥିବେ ଦେହ ଧରି

॥

ଏବେ ସକଳ ଦେବେ ଶୁଣ

।

କେ ଜାଣେ ଈଶ୍ୱର ପ୍ରମାଣ

॥

ଚାଲ ସକଳ ସୁର ଦେବା

।

ଏବେ ହୋ କପିଳାସ ଯିବା

॥

ରୁଦ୍ର ଚରଣେ ନମସ୍କାର

।

ସ୍ତୋତ୍ରେ ସନ୍ତୋଷ ଦେବହର

॥

ଈଶ୍ୱର ଚରଣ କମଳେ

।

ଶରଣ ପଶ ଏକମେଳେ

॥

ମୋହର ବୋଲ ଏବେ କର

।

ଅନ୍ୟଥା ନାହିଁଟି ନିସ୍ତାର

॥

ଯେ ଅନ୍ତଃକାଳେ ଅଣ୍ତକୋଷ

।

ନିମିଷ ମାତ୍ରେ କରେ ଗ୍ରାସ

॥

ତାର ଚରଣେ ନ ସେବିଲେ

।

କେବା ସଂସାରେ ଥିବ ଭଲେ

॥

ବିଶେଷେ ପତ୍ନୀର ବିୟୋଗେ

।

ସ୍ୱଭାବେ ତମଗୁଣ ରାଗେ

॥

କଳ୍ପିଲା ଘୋରରଣ ରଙ୍ଗେ

।

ଦକ୍ଷର ଯଜ୍ଞଅର୍ଥ ଭଙ୍ଗେ

॥

କେବା ମିଳିବ ତାର ଆଗେ

।

ମନ ତାହାର ବଇରାଗେ

॥

ଯାର ମହିମା ବିଚାରଣେ

।

ମୋ ଆଦି ସର୍ବ ଦେବଗଣେ

॥

ଏ ଯଜ୍ଞେ ଆଦି ଯେତେ ମୁନି

।

ସଙ୍ଗତେ ବେଦତ‌ତ୍ତ୍ୱ ଘେନି

॥

କେ ଜାଣି ପାରିବ ପ୍ରମାଣ

।

ଯେ ଦ୍ୱିତୀଦେବ ନାରାୟଣ

॥

ଏବେ ସକଳେ ଚାଲଯିବା

।

ସେ ରୁଦ୍ର ଚରଣେ ପଡ଼ିବା

॥

ସ୍ତୁତି କରିବା ନାନାମତେ

।

ଯେମନ୍ତେ ଦୟା କରେ ଚିତ୍ତେ

॥

ଏମନ୍ତ ହରି ପଦ୍ମଯୋନି

।

ସକଳ ଦେବଗଣ ଘେନି

॥

ଅଗ୍ରେ ଚଳନ୍ତି ନାରାୟଣ

।

ଯକ୍ଷ କିନ୍ନର ଋଷିଗଣ

॥

ସିଦ୍ଧ ଚାରଣ ପିତୃ ତୁଲେ

।

ସର୍ବେ ଚଳିଲେ ବ୍ରହ୍ମା ବୋଲେ

॥

ଈଶ୍ୱର ଦରଶନ ଆଶେ

।

ମିଳିଲେ କପିଳାସ ଦେଶେ

॥

ସେ ବନେ ବସେ ସଦାଶିବ

।

ତାହା ମହିମା କେ କହିବ

॥

ବୃକ୍ଷ ଔଷଧ ତପୋବନ୍ତେ

।

ଯେ ଯୋଗସିଦ୍ଧ ଯୋଗୀପଥେ

॥

ଯକ୍ଷ କିନ୍ନର ବିଦ୍ୟାଧର

।

ଗନ୍ଧର୍ବ ମୁନି ଅପସର

॥

ସର୍ବେ ପଶନ୍ତି ସିଦ୍ଧବନେ

।

ତରୁ କ୍ରୋଟରେ ଯୋଗଧ୍ୟାନେ

॥

ଅଶେଷ ମଣି ରତ୍ନରେଖେ

।

ଶୃଙ୍ଗ ବିରାଜେ ଗିରିଶିଖେ

॥

ଦେହେ ବିରାଜେ ନାନା ଧାତୁ

।

କିଏ ଆନନ୍ଦ ରୂପ ହେତୁ

॥

ବିରାଜେ ନାନା କୁଞ୍ଜଲତା

।

କେ ତା ବର୍ଣ୍ଣନେ ସାମରଥା

॥

ଆନନ୍ଦେ ମହେଶ୍ୱର ବେଶେ

।

କ୍ରୀଡନ୍ତି ନାନା ପଶୁରସେ

॥

ଅନେକ କନ୍ଦର ଗମ୍ଭୀରା

।

ବହନ୍ତି ପ୍ରସ୍ରବଣ ଧାରା

॥

ରମଣବେଳେ ନାରୀଗଣେ

।

ରମନ୍ତି ଯେ ଯାହା ରମଣେ

॥

କୋକିଳ କେକୀନାଦ ବାଣୀ

।

ଯେସନେ ମନୋହର ଶୁଣି

॥

କୋମଳ କଣ୍ଠେ ପଶୁଗଣେ

।

ନାଦ କରନ୍ତି ଘୋରବନେ

॥

ମତ୍ତ ମାତଙ୍ଗ ବହୁମେଳେ

।

ଗର୍ଜନ୍ତି ହ୍ରଦ ନଦୀଜଳେ

॥

ମନ୍ଦାର ପାରିଜାତ ଦ୍ରୁମେ

।

ସରଳ କୋବିଦାର ବନେ

॥

ତମାଳ ଶାଳ ତାଳବନ

।

କ୍ରମୁକ ସ୍ୱବାର ଅସନ

॥

ଆମ୍ୱ କଦମ୍ବ ନାଗେଶ୍ୱର

।

ପୁନ୍ନାଗ ରମ୍ଭା କରବୀର

॥

କୁମୂଦ ଉତ୍ପଳ କହ୍ଲାର

।

ପାଟଳି ଶୋକ ଗନ୍ଧସାର

॥

ବକୁଳ କୁନ୍ଦ କୁରୁବକ

।

ସୁବର୍ଣ୍ଣ ବର୍ଣ୍ଣ ଶତରେକ

॥

ଚିର ବେଣୁକ ଜାତିଯୁଥ

।

ମାଧବୀ କନିଅର ବେତ

॥

ପନସ ଉଦୁମ୍ୱର ପ୍ଳକ୍ଷ

।

ବଟ ତିନ୍ଦୁକ ବହୁଦ୍ରକ୍ଷ

॥

ଅଗସ୍ତି ପୁନ୍ନାଗ ଚମ୍ପକ

।

ଜମ୍ଭୁ ଖଜିର ସଫରିକ

॥

କାଶୁରୀ ଆମ୍ରାତକ ବନ

।

ଦେଖନ୍ତେ ମୋହେ ପ୍ରାଣୀମନ

॥

ବୃକ୍ଷେ ଅଛନ୍ତି ନାନାବର୍ଣ୍ଣେ

।

ଶୋଭନ କପିଳାସ ସ୍ଥାନେ

॥

ଗମ୍ଭୀର ନାଦ କୋଳାହଳ

।

କ୍ରୀଡ଼ନ୍ତି ନାନା ଜୀବକୁଳ

॥

ମୃଗ ବାନର କ୍ରୋଟ ଯୂଥ

।

ସିଂହ ଭଲ୍ଲୁକ ସମଯତ୍ର

॥

ଗବୟ ବ୍ୟାଘ୍ର ଋକ୍ଷଦଳ

।

ଗୋରୁ ମହିଷ ଶଶାକୁଳ

॥

ଅନ୍ୟ ଯେ ମୃଗନାଭ ଆଦି

।

ବସନ୍ତି ବାମ ଦକ୍ଷ ଭେଦି

॥

ସୁନ୍ଦର ଶୋହେ ରମ୍ୟବନ

।

ଦେଖନ୍ତେ ମୋହେ ପ୍ରାଣୀମନ

॥

ନଦୀ ଯେ ନଦ୍ୟାଶୟ ବେନି

।

ସ୍ୱଭାବେ ପୂଣ୍ୟତର ପ୍ରାଣୀ

॥

ଏମନ୍ତେ ବିଶ୍ୱନାଥ ବନ

।

ଦେଖି ସାନନ୍ଦ ଦେବଗଣ

॥

ମନେ ବିସ୍ମୟ ପାଇ ବେଗେ

।

ଦେବେ ଦେଖନ୍ତି ଚଉଦିଗେ

॥

ତାର ଉତ୍ତର କୂଳେ ଯାଇ

।

ଅଳକାପୁରୀକୁ ଅନାଇଁ

॥

ସୁଗନ୍ଧ ନାମ ବନ ଯହିଁ

।

ହେମ ପଙ୍କଜ ବିରାଜଇ

॥

ନନ୍ଦା ଅଳକନନ୍ଦା ନଦୀ

।

ବହନ୍ତି ବାମ ଦକ୍ଷଭେଦି

॥

ବିଷ୍ଣୁ ଚରଣ ରଜ ଲାଗି

।

ସେ ନଦୀ ସ୍ୱଭାବେ ସୌଭାଗୀ

॥

ସେ ନଦୀ ଜଳେ ସୁରନାରୀ

।

ରମନ୍ତି ନାନା କ୍ରୀଡାକରି

॥

କୁଚ କୁଙ୍କମ ଜଳେ ମିଶେ

।

ସ୍ୱଭାବେ ସୁପିଚ୍ଛିଳ ଦିଶେ

॥

କରିଣୀ ତୁଲେ ହସ୍ତୀବଳ

।

ନିତ୍ୟ ପିବନ୍ତି ଯାର ଜଳ

॥

ସେ ନଦୀତୀରେ ଉପଗତ

।

ରତ୍ନବିମାନ ଯୂଥ ଯୂଥ

॥

ପୁଣ୍ୟ ଜନିତ ପରିମଳ

।

ତେଣୁ ପୂରିତ ଗଙ୍ଗାଜଳ

॥

ତଡ଼ିତ ଯେହ୍ନେ ନୀଳ ମେଘେ

।

ସୁଶୋଭା କାନ୍ତି ଦଶଦିଗେ

॥

ଏମନ୍ତେ କୁବେର ନଗରୀ

।

ସୁଗନ୍ଧ ବନ ଆଦିକରି

॥

ଯେ ବୃକ୍ଷ କାମଧେନୁ ପ୍ରାୟେ

।

ଫଳ ପଲ୍ଲବମାନ ଶୋହେ

॥

କୋମଳ କଣ୍ଠ ନାଦ ପକ୍ଷୀ

।

ଭୃଙ୍ଗ ଶବଦ ଯହିଁ ଅଛି

॥

ଜଳେ ଚରନ୍ତି ପକ୍ଷୀଗଣେ

।

କ୍ରୀଡା କରନ୍ତି ପଦ୍ମବନେ

॥

ହରି ଚରଣେ ବାୟୁ ସଙ୍ଗେ

।

ମତ୍ତ ମାତଙ୍ଗ ରଣରଙ୍ଗେ

॥

ବୈଦୁର୍ଯ୍ୟମଣି କୂପ ସ୍ଥାନେ

।

ନିବିଡ଼ ବନ୍ଧନ ସୋପାନେ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ଉତ୍ପଳ ମାର୍ଜନୀ

।

ବିରାଜେ ମନ୍ଦଗୁଣ ଘେନି

॥

ଯେ ବନେ ଜନ୍ମ ବଟବୃକ୍ଷ

।

ଯହିଁ କିନ୍ନରଗଣ ରକ୍ଷ

॥

ଶତେ ଯୋଜନ ଉଚ୍ଚ ବହେ

।

ସୁନ୍ଦର ରୂପଜନ ମୋହେ

॥

ଏ ବୃକ୍ଷ ଛାୟା ଦେହେ ଲାଗି

।

ପ୍ରାଣୀଏ ହ୍ୱନ୍ତି ସୁଖଭାଗୀ

॥

ଏମନ୍ତ ସର୍ବ ଦେବମାନେ

।

ମିଳିଲେ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ସ୍ଥାନେ

॥

ଦେଖନ୍ତି ବଟବୃକ୍ଷ ମୂଳେ

।

ନିବନ୍ଧ ଆସନ ନିଶ୍ଚଳେ

॥

ସନକ ଆଦି ସପ୍ତମୁନି

।

ସଙ୍ଗେ ଅନେକ ଶିଷ୍ୟ ଘେନି

॥

ଗୁହ୍ୟକ ରକ୍ଷକ ଅନେକ

।

ସେ ଭକ୍ତିଯୋଗ ଉପାସକ

॥

ବିଦ୍ୟା ତପସ୍ୟା ଯୋଗ ଆଦି

।

ସକଳେ ଖଟନ୍ତି ସବିଧି

॥

ବିଶ୍ୱ ସୁହୃଦ ଯା ମହିମା

।

ସର୍ବ ମଙ୍ଗଳ ଏକ ସୀମା

॥

ସେ ପୁଣି ଅଭିଷିକ୍ତ ଅଙ୍ଗେ

।

ଯାର ଶରୀର ସିଦ୍ଧ ଲିଙ୍ଗେ

॥

ଜଟା ଅର୍ପଣେ ଭସ୍ମଦଣ୍ତ

।

ଯଥା ରଚିତ ଇନ୍ଦୁଖଣ୍ତ

॥

କୁଶ ଦୁଦୁରା ମଧ୍ୟେ ବସେ

।

ପରମବ୍ରହ୍ମ ଯେ ପ୍ରକାଶେ

॥

ନାରଦ ମୁଖ ଚାହିଁ ଧୀରେ

।

ବଚନ କହନ୍ତି ସୁସ୍ୱରେ

॥

ଦକ୍ଷିଣ ଜାନୁର ଉପରେ

।

ବାମ ଚରଣ ସ୍ଥାପି ଧୀରେ

॥

ଚାହାନ୍ତି ବେନି ବାହୁବଳେ

।

ଅରୁଣ ବର୍ଣ୍ଣ ବେନି ଡୋଳେ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ତର୍କମୁଦ୍ରା କରି

।

ଯେ ରୂପେ ସଂସାର ସଂହରି

॥

ନିଶ୍ଚଳ ସମାଧି ଧାରଣ

।

ଦେଖିଲେ ସର୍ବ ଦେବଗଣ

॥

ସର୍ବ ଋଷିଙ୍କ ସଙ୍ଗମେଳେ

।

ଇନ୍ଦ୍ରାଦି ଦଶଦିଗପାଳେ

॥

ବ୍ରହ୍ମା ସହିତେ ସର୍ବଜନ

।

ଚାହିଁଲେ ରୁଦ୍ରଙ୍କ ବଦନ

॥

ଜୟ ଶବଦ କରି ତୁଣ୍ତେ

।

ରୁଦ୍ର ଚରଣେ ନମି ମୁଣ୍ତେ

॥

ଯେ ହରି ମନୁଙ୍କର ମନୁ

।

ଭକ୍ତ ଚରଣ କାମଧେନୁ

॥

ତାର ଚରଣ ତଳେ ଯାଇ

।

ସକଳେ ଶିରେ ହସ୍ତ ଦେଇ

॥

ନମିଲେ ଈଶ୍ୱର ଚରଣେ

।

ଦେବ କିନ୍ନର ଋଷିଗଣେ

॥

ଆନନ୍ଦେ ବ୍ରହ୍ମା ନାରାୟଣ

।

ନମିଲେ ରୁଦ୍ରଙ୍କ ଚରଣ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ମନ୍ଦ ମନ୍ଦ ହସି

।

ଅମୃତ ବାକ୍ୟେ ମନ ତୋଷି

॥

ବ୍ରହ୍ମା କହନ୍ତି କରଯୋଡି

।

ଚରଣେ ପୁନଃ ପୁନଃ ପଡି

॥

ବ୍ରହ୍ମୋବାଚ

ତୁ ନାଥ ଜଗତ ଈଶ୍ୱର

।

ସଂସାର ତୋର ଖେଳଘର

॥

ତୁ ଏ ଜଗତ ବୀଜ ଯୋନି

।

ସୃଷ୍ଟି ସଂହାରୁ ମାୟା ଘେନି

॥

ତୁ ନାଥ ଜଗତ ଈଶ୍ୱର

।

ନିର୍ଲ୍ଲେପ ବ୍ରହ୍ମ ନିରାକାର

॥

ତୁ ଶିବ ଶକ୍ତିରୂପ ଧରି

।

ସଂସାର ଖେଳଘର କରି

॥

ସୃଜି ପାଳିଣ କରୁ ଅନ୍ତ

।

ବିଶ୍ୱ ସଂସାରେ ବିଶ୍ୱନାଥ

॥

କ୍ରୀଡା ବିହାର ମାୟାଧରି

।

ତୁ ଖେଳୁ ମାୟାଭାବ କରି

॥

ସେ କାହିଁ ସମ୍ପାଦିବ ତୋତେ

।

ତେଣୁ ଭ୍ରମନ୍ତି ଏ ଜଗତେ

॥

ଧର୍ମାର୍ଥ କାମ ଯହିଁ ଝରେ

।

ଯେ ଯଜ୍ଞ ଧେନୁ ରୂପ ଧରେ

॥

ତୁ ଯାହା ଅର୍ଜିଛୁ ଜଗତେ

।

ସଂସାର ଭ୍ରମଣ ନିମନ୍ତେ

॥

ସେ ମାୟା ସଂସାର ବନ୍ଧନେ

।

ଯନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇ ମହାଜନେ

॥

କଳ୍ପନ୍ତି ନାନାକର୍ମ ବିଧି

।

ତୁମ୍ଭେ ତ ସକଳ ପ୍ରସିଦ୍ଧି

॥

ସର୍ବ ମଙ୍ଗଳ କର୍ମ ଫଳ

।

ତୁ ସେ ଅନାଦି ଆଦିମୂଳ

॥

ଅମଙ୍ଗଳ କୃତ ତୁ ହେଉ

।

ଧର୍ମକୁ ସର୍ବକାଳେ ବହୁ

॥

ସେ ସାଧୁଜନେ କର୍ମକରି

।

ଭାବ ପ୍ରଭାବ ମୋଦ ଭରି

॥

ସେ ଫଳ ତୋର ପାଦେ ଦ୍ୟନ୍ତି

।

ମାୟା ପଟଳୁ ତରିଯାନ୍ତି

॥

ଯେ ଲୋଭବଶେ ତାହା ଚିନ୍ତି

।

ପଶୁଙ୍କ ପ୍ରାୟ ସେ ଭୁଞ୍ଜନ୍ତି

॥

ତୋତେ ନ ଜାଣି ପ୍ରଜାପତି

।

ଦୁର୍ମତି ଲଭିଲା ଦୁର୍ଗତି

॥

ଆମ୍ଭର ଭକ୍ତି ଚିତ୍ତେ ଧର

।

ଏହାକୁ ପ୍ରତିକାର କର

॥

ଏ ପ୍ରାଣୀ ଯଜ୍ଞଶାଳେ ମଲା

।

ସଂସାରେ ଯଶ ତୋ ରହିଲା

॥

ଏବେ ମୋହାର ବୋଲ କର

।

ଏହାର ଯଜ୍ଞ ତୁ ଉଦ୍ଧର

॥

ଏ ଯଜ୍ଞେ ତୋ ଭାଗ ନ କଲେ

।

ଏଣୁ ଜୀବନ ଥାଉଁ ମଲେ

॥

ଏହାକୁ ଦଣ୍ତ ଏ ଉଚିତ

।

ଯେଣୁ ନିନ୍ଦିଲେ ବିଶ୍ୱନାଥ

॥

ଏବେ ତୁ ଏହାକୁ ବଞ୍ଚାଅ

।

ଭୃଗୁଙ୍କୁ ଚକ୍ଷୁ ଦାନ ଦିଅ

॥

ଭୃଗୁର ଦାଢ଼ି ଏବେ ରୋପ

।

ସୁଷମ ଦନ୍ତ ପାଟି ସ୍ଥାପ

॥

ତୋହର ଶସ୍ତ୍ର ବରଷଣେ

।

ଭୟେ ଭାଜିଲେ ଦେବଗଣେ

॥

ତୋ ତ୍ରାସେ ଛିନ୍ନଭିନ୍ନ ହୋଇ

।

ପଳାଇ ଗଲେ ଯହିଁ ତହିଁ

॥

ଋତ୍ୱିଜଗଣେ ସେହି ମତ

।

ତାହାଙ୍କୁ ରଖ ବିଶ୍ୱନାଥ

॥

ଯଜ୍ଞେ ତୋ ରୁଦ୍ର ଭାଗତୋଷେ

।

ସାଧିବା ମନ୍ତ୍ର ଉପଦେଶେ

॥

ଏମନ୍ତ କହି ପଦ୍ମଯୋନି

।

ମିଳିଲେ ଦେବଗଣ ଘେନି

॥

ସେ ରୁଦ୍ର ଚରଣ ପଙ୍କଜେ

।

ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜଗନ୍ନାଥ ଭଜେ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତେ ବ୍ରହ୍ମା ବୋଲ ଶୁଣି

।

ହସି କହନ୍ତି ଶୂଳପାଣି

॥

ହେ ବ୍ରହ୍ମା ମୋର ବୋଲ ଶୁଣ

।

ବାଳକ କି ବର୍ଣ୍ଣିବା ଗୁଣ

॥

ବାଳକ ମତେ ଏହା ସହି

।

ଆନ ସହିବ ଏହା କାହିଁ

॥

ଦେଖ ଏ କର୍ମ କଲା ଯେତେ

।

କେ ସହିପାରେ ଏ ଜଗତେ

॥

ଏଣୁ ଏ ତୋହର ସନ୍ତତି

।

ବୋଲାଇ ଦକ୍ଷ ପ୍ରଜାପତି

॥

ଯେ ଦେବ ମାୟାରେ ମୋହିତ

।

ତାହାକୁ ଏ ଦଣ୍ତ ଉଚିତ

॥

ଏବେ ସକଳ ଦେବେ ଯାଅ

।

ମୋହର ଆଜ୍ଞା ଶିରେ ବହ

॥

ଦକ୍ଷର ମୁଣ୍ଡ ଅଗ୍ନି କୁଣ୍ତେ

।

ଭସ୍ମ ହୋଇଲା ଅତିଚାଣ୍ତେ

॥

ଛାଗଳ ଶିର ତାର କନ୍ଧେ

।

ବସାଇ ମନ୍ତ୍ର ଅନୁବନ୍ଧେ

॥

ଭୃଗୁର ଏକଚକ୍ଷୁ ରହୁ

।

ମୋର ମହିମା ଶିରେ ବହୁ

॥

ଯଜ୍ଞର ଭାଗ ସେ ଭୁଞ୍ଜିବ

।

ନିରତେ ସେବୁ ସଦାଶିବ

॥

ପୂଜିବ ତାର ଯଜ୍ଞମାନ

।

ଏକ ପାଟିରେ ତା ଦଶନ

॥

ଦେବେ ପାଇବେ ନିଜ ରୂପ

।

ଯାହାର ପୂର୍ବେ ଯେ ସ୍ୱରୂପ

॥

ଅଶ୍ୱିନୀକୁମାରଙ୍କ ବାହୁ

।

ହସ୍ତେ ସର୍ବଦା କାଳେ ଥାଉ

॥

ପୁଣି ସହସ୍ର ବାହୁ ବଳେ

।

ସର୍ବଦା ଖଟୁ କର୍ମବଳେ

॥

ଭୃଗୁରପାଟି ଏକ ଖଣ୍ଡେ

।

ସର୍ବଦା ରହୁ ତାର ତୁଣ୍ଡେ

॥

ଏମନ୍ତେ ରୁଦ୍ର ବାକ୍ୟ ଶୁଣି

।

ସକଳେ ସାଧୁ ସାଧୁ ଭଣି

॥

ଇନ୍ଦ୍ର ସହିତେ ଦେବଗଣ

।

ବ୍ରହ୍ମା ବିରଞ୍ଚି ନାରାୟଣ

॥

ଦକ୍ଷର ଯଜ୍ଞଶାଳେ ମିଳି

।

ବସିଲେ ବ୍ରହ୍ମା ବନମାଳୀ

॥

ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ବସାଇ ଆସନେ

।

ତକ୍ଷଣେ ଶିବର ବଚନେ

॥

ଦକ୍ଷର ଶିରେ ଛାଗ ଶିର

।

ମନ୍ତ୍ରେ ବସାଇଲେ ଶଙ୍କର

॥

ତକ୍ଷଣେ ପ୍ରଜାପତି ଅଙ୍ଗେ

।

ଜୀବ ପଶିଲା ପ୍ରାଣ ସଙ୍ଗେ

॥

ଆନନ୍ଦେ ରୁଦ୍ର ପାଦେ ପଡ଼ି

।

ତକ୍ଷଣେ ବେନିକର ଯୋଡ଼ି

॥

ଯେସନେ ସ୍ୱପ୍ନ ପ୍ରାଣୀମାନେ

।

ଉଠନ୍ତି ନିଦ୍ରା ଅବସାନେ

॥

ଚକ୍ଷୁ ଘଷଇ ବେନି ହସ୍ତେ

।

ଶିବଙ୍କୁ ଦେଖିଲା ଅଗ୍ରତେ

॥

ରୁଦ୍ର ଚାହାଁନ୍ତେ ତା ଶରୀର

।

ତକ୍ଷଣେ ହୋଇଲା ସୁନ୍ଦର

॥

ଶରଦ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରାୟେ ଦିଶେ

।

ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ଚାହିଁ ମନ ତୋଷେ

॥

ସ୍ତୁତି କରଣେ ଶକ୍ୟ ନୁହେଁ

।

କଣ୍ଠ କୁଣ୍ଠିତ ବାଣୀ କହେ

॥

ଚଞ୍ଚଳ ମନ ସ୍ଥିର କରି

।

ସତୀ ମରଣ କଥା ସ୍ମରି

॥

ନିର୍ମଳ ଚିତ୍ତେ ପ୍ରଜାପତି

।

ରୁଦ୍ରଙ୍କୁ ଚାହିଁ କରେ ସ୍ତୁତି

॥

ଦକ୍ଷଉବାଚ

ଭୋ ନାଥ ଶୁଣ ବିଶ୍ୱଦେହ ।

।

ତୁ ମୋତେ କଲୁ ଅନୁଗ୍ରହ

॥

ମୁଁ ଯେ ହୋଇଲି ଜ୍ଞାନହତ

।

ମୋତେ ତ ତୋ ଦଣ୍ଡ ଉଚିତ

॥

ତୋତେ ନିନ୍ଦିଲି ଗର୍ବ ବହି

।

ମୋର କୁଶଳ ଆଉ ନାହିଁ

॥

ଅଭୟ ତୋର ପାଦପଦ୍ମ

।

ମୁଁ ତହିଁ କଲି ଅପରାଧ

॥

ବ୍ରାହ୍ମଣ ତୋର ମୁଖୁ ଜାତ

।

ସାଧନ୍ତି ବିଦ୍ୟା ତପୋବନ୍ତ

॥

ତାଙ୍କ ବିପତ୍ତି ତୁମ୍ଭେ ରଖ

।

ଯେସନେ ପଶୁଙ୍କ ପାଳକ

॥

ମୋହର ସଭାମଧ୍ୟେ ତୋତେ

।

ନିନ୍ଦା ଯେ କଲି ମୂଢ଼ ଚିତ୍ତେ

॥

ପ୍ରହାର କଲି ଦୁଷ୍ଟ ଚିତ୍ତେ

।

ନିନ୍ଦିତ ବାକ୍ୟଗଣ ତୋତେ

॥

ସେ ଫଳ ପାଇଲି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷେ

।

ଏ ଋଷିଗଣଙ୍କ ସମକ୍ଷେ

॥

ମୈତ୍ରେୟ ଉବାଚ

ଏମନ୍ତେ ରୁଦ୍ରେ ସ୍ତୁତି କରି

।

ପୁଣି ଋତ୍ୱିଜ ଯଜ୍ଞେ ବରି

॥

ବିଷ୍ଣୁ ସନ୍ତୋଷ ବିପ୍ରଗଣେ

।

ଦ୍ୱାବିଂଶ କଳ୍ପିତ ବରଣେ

॥

ପୂଜିଲେ ମନ୍ତ୍ରର ବିଶ୍ୱାସେ

।

ଯେ ପୁରାତନ ଇତିହାସେ

॥

ସ୍ୱଭାବେ ଗରୁଡ଼ ଆସନେ

।

ସକଳେ ବସି ଶୁଦ୍ଧମନେ

॥

ଅଗ୍ନି ପୂଜିତ ତପୋଧନେ

।

ଅନଳ ରୂପେ ଜନାର୍ଦ୍ଦନେ

॥

ସାକ୍ଷାତେ ହୋଇଲେ ପ୍ରସନ୍ନ

।

ପ୍ରସନ୍ନ ପାଇ ତପୋଧନ

॥

ତେଜେ ବିରାଜେ ଦଶଦିଶ

।

ଅନଳ ହୋଇଲେ ପ୍ରକାଶ

॥

ଶ୍ୟାମ ହିରଣ୍ୟ ତନୁବର୍ଣ୍ଣ

।

ନିଶ୍ଚଳ ଗରୁଡ଼ ଆସନ

॥

କିରୀଟି ରବି ତେଜ ଗଞ୍ଜେ

।

ମର୍କତ କୁଣ୍ତଳ ବିରାଜେ

॥

ଶଙ୍ଖ କମଳ ଚକ୍ର ଗଦା

ଶ୍ରୀଭୁଜେ ଶୋହେ ଯାର ସଦା

॥

ଏ ଅଷ୍ଟଭୁଜେ ଅନୁପମ

।

ରୂପେ ଗଞ୍ଜଇ କୋଟି କାମ

॥

ବିଶ୍ୱ ମଙ୍ଗଳ ରୂପସାର

।

ହୃଦେ ଲମ୍ବଇ ରତ୍ନହାର

॥

ଉପରେ ଶୋହେ ଶ୍ୱେତଛତ୍ର

।

ଦିଶଇ କି ଶୁକ୍ଳ ଜୀମୁତ

॥

ଏମନ୍ତ ବିଷ୍ଣୁ ରୂପ ଚାହିଁ

।

ସକଳେ ଶିରେ କର ଦେଇ

॥

ଉଠିଲେ ପଦ୍ମଯୋନି ହର

।

ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱେ କରିଣ ନିଜ କର

॥

ପ୍ରଣାମ କରି ଜଣେ ଜଣେ

।

ବନ୍ଦିଲେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଚରଣେ

॥

ବିଷ୍ଣୁର ତେଜେ ଦଶଦିଶ

।

ସକଳେ ଲଭିଲେ ସନ୍ତୋଷ

॥

କର ଅଞ୍ଜଳି ଶିରେ ଦେଇ

।

ସ୍ତୁତି କରନ୍ତି ବିଷ୍ଣୁ ଚାହିଁ

॥

ଦକ୍ଷ ମିଲିଲା ଅର୍ଘ୍ୟ ଘେନି

।

ଥିଲେ ଅଶେଷ ବ୍ରହ୍ମମୁନି

॥

ସୁନନ୍ଦ ଆଦି ପାରିଷଦେ

।

ମିଳିଲେ ଜୟ ଜୟ ନାଦେ

॥

ଦକ୍ଷ ଯେ ଶିରେ କରଯୋଡି

।

କହଇ ବିଷ୍ଣୁ ପାଦେ ପଡି

॥

ଦକ୍ଷ ଉବାଚ

ତୁ ନାଥ ଶୁଦ୍ଧ ଚଇତନ

।

ନିର୍ମଳ ନିତ୍ୟ ନିରଞ୍ଜନ

॥

ଚିହ୍ନିତ ଏ ବଡ଼ ନିର୍ଭୟେ

।

ଏ ପୂର୍ଣ୍ଣ ତୋର ବିଶ୍ୱଦେହେ

॥

କେ ତୋତେ ଜାଣିବେ ସଂସାରେ

।

ତୁ ଥାଉ ମାୟା ଅତି ଦୂରେ

॥

ଋଷିରୁବାଚ

ଭୋ ନାଥ ରୁଦ୍ରଶାପେ ଆମ୍ଭେ

।

ବୁଡିଲୁ ମାୟା ଅତି ଦମ୍ଭେ

॥

ନିରତେ କର୍ମ ବଶହୋଇ

।

ତୋ ଭାବେ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ନାହିଁ

॥

ଏ ଯଜ୍ଞ ଧର୍ମର ଲକ୍ଷଣ

।

ଅଶେଷ ପରମ କାରଣ

॥

ଏ ତୋର ରୂପ ଭାବଗ୍ରାହୀ

।

ଆମ୍ଭେ ଜାଣିବୁ ଅବା କାହିଁ

॥

ସଦସ୍ୟାଉଚୁଃ

ତକ୍ଷଣେ ସବୁଲୋକେ ଉଠି

।

ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ଦେଇ ତୁଲ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟି

॥

ଭୋ ନାଥ ତୋର ମାୟାବଳେ

।

ଏ ଜୀବ ଆତ୍ମା ଏ ଶୟଳେ

॥

ନିରତେ ଚିନ୍ତେ ଆତ୍ମାସୁଖ

।

ଏଣୁ ଭଜନ୍ତି ସର୍ବଦୁଃଖ

॥

ରୁଦ୍ରଉବାଚ

ତୋର ଚରଣେ ଭଗବାନ

।

ଆଶିଷ ଫଳେ ମୁନିଜନ

॥

ଅଖିଳ କାମେ ଅନାସକ୍ତ

।

ଆଦରେ ପୂଜନ୍ତି ନିରତ

॥

ସେ ପାଦପଦ୍ମ ଶିରେ ଧରି

।

ତମେ ମୁଁ ଜଗତ ସଂହାରି

॥

ବର୍ତ୍ତଇ ତୋ ଚରଣ ଆଶେ

।

ନିରତେ ଉମା ଘନି ପାଶେ

॥

ଭୃଗୁରୁବାଚ

ଭୋ ନାଥ ତୋ ମାୟା ଗହନେ

।

ବ୍ରହ୍ମାଦି ସର୍ବ ମୁନିଜନେ

॥

ନିନ୍ଦିତ ପ୍ରାୟ ତମ ଶାନ୍ତି

।

ତୋର ମହିମା ନ ଜାଣନ୍ତି

॥

ତୁ ଏବେ ରଖ ଆମ୍ଭ ମନ

।

ତୋର ଚରଣେ କରି ଲୀନ

॥

ବ୍ରହ୍ମା ଉବାଚ

ଯେ ତୋତେ ନାନା ରୂପେ ଦେଖି

।

ପଦାର୍ଥ ଗୁଣ ଭେଦ ରଖି

॥

ଜ୍ଞାନ ସଙ୍ଗତେ ଆତ୍ମାମତେ

।

ଆଶ୍ରୟ କରି ଏ ଜଗତେ

॥

ମାୟାର ବଳେ ଜ୍ଞାନ ଥାଇ

।

ତୋତେ ଜାଣିବ ଅବା କାହିଁ

॥

ଇନ୍ଦ୍ର ଉବାଚ

ହେ ବିଶ୍ୱଭାବନ ମୁରାରି

।

ତୁ ଯେ ଆନନ୍ଦ ବପୁଧାରୀ

॥

ସକଳ ପ୍ରାଣୀ ମନୋହର

।

ଭୋ ନାଥ ତୋହର ଶରୀର

॥

ଏ ଯେ ତୋହର ଅଷ୍ଟକର

।

ଏ ଦିଗପାଳଙ୍କ ଶରୀର

॥

ପତ୍ନ୍ୟୁବାଚ

ଏ ଯଜ୍ଞ ପ୍ରଜା ତୋର ଅର୍ଥେ

।

ଏ ପ୍ରଜାପତି ଏ ଜଗତେ

॥

କେବଳ ବିଧାତାର ବଳେ

।

ତୁ ନାଥ ପଶି ଯଜ୍ଞଶାଳେ

॥

ଦକ୍ଷକୁ ଦେଲୁ କର୍ମଫଳ ।

।

ତୁ ନାଥ ପରମ ମଙ୍ଗଳ

॥

ଏବେ ପବିତ୍ର ମୋ ଭୁବନ

।

କଳ୍ପିଲା ତୋର ଦରଶନ

॥

ଋଷୟଃଉଚୁଃ

ଭୋ ନାଥ ତୋର ବିଚେଷ୍ଟିତ

।

ବିଶ୍ୱ ସଂସାରେ ବିପରୀତ

॥

ଈଶ୍ୱର ମାୟାର ବିଭୂତି

।

ଯା ବଳେ ଦେବେ ଭ୍ରମିଯାନ୍ତି

॥

ସିଦ୍ଧାଉଚୁଃ

ତୋ କଥା ସୁଧା ତରଙ୍ଗିଣୀ

।

ସୁଶୀଳ ଜଳ ପ୍ରାୟେ ମଣି

॥

ମନ ବାରଣ ତୃଷାକାଳେ

।

ପ୍ରବେଶ ହୋଇ ଶୀତଜଳେ

॥

ନ ପୁଣ ସ୍ମରେ ଦାବାନଳ

।

ତୋର ପ୍ରସନ୍ନେ ଆଦିମୂଳ

॥

ଦକ୍ଷପତ୍ନ୍ୟୁବାଚ

ଭୋ ନାଥ ତୋର ଆଗମନ

।

ଆନନ୍ଦ କଲା ଆମ୍ଭ ମନ

॥

ତୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ସୁଧାନିଧି

।

ସକଳ ସମ୍ପଦ ପ୍ରସିଦ୍ଧି

॥

ତୋ ବିନୁ ଏ ଯେ ଯଜ୍ଞଘର

।

ତୋ ନାମ ବିଶେଷ ସୁନ୍ଦର

॥

କି ଅବା ଦେବା ପଟାନ୍ତର

।

କବନ୍ଧ ପ୍ରାୟ ଛିନ୍ନଶିର

॥

ଲୋକପାଳା ଉଚୁଃ

ଆମ୍ଭର ଦୃଷ୍ଟଗ୍ରହ ଦୋଷେ ।

।

ତୋତେ ଦେଖିବୁ କାହିଁ ଦୃଶ୍ୟେ

॥

ତୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ପଞ୍ଚଭୂତେ ବସୁ

।

ତୁ ମାୟା ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରକାଶୁ

॥

ଯୋଗେଶ୍ୱରା ଉଚୁଃ

ଭୋ ନାଥ ତୋର ଦରଶନେ

।

ଆମ୍ଭେ ଯେ ଦୃଢ କଲୁ ମନେ

॥

ଅଷ୍ଟାଙ୍ଗମତେ ଯୋଗ ସାଧି

।

ଲଭିବାପାଇଁ ଅଷ୍ଟନିଧି

॥

ସେ ପୁଣି ତୋର ମାୟା ବଳେ

।

କେମନ୍ତେ ଧରିବୁ ନିଶ୍ଚଳେ

॥

ତୁ ନାଥ ଯେବେ କଲୁ ଦୟା

।

ତେବେ ବଞ୍ଚିବୁ ତୋର ମାୟା

॥

ଜଗତ ସ୍ଥିତ ଦେହବନ୍ତ

।

ତ୍ରିଗୁଣେ କଲୁ ଆତଯାତ

॥

ନିର୍ଲ୍ଲେପ ଗୁଣେ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ

।

ତୁ ନାଥ ନିରଞ୍ଜନ ରୂପୀ

॥

ବ୍ରହ୍ମୋବାଚ

ସତ୍ତ୍ୱ ଗୁଣକୁ ଅବଲମ୍ୱୀ

।

ଧର୍ମାଦି କରୁଛ ସମ୍ପାଦି

॥

ନିର୍ଗୁଣ ଅଟ ଯେ ଆପଣ

।

ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ କରୁଛି ପ୍ରମାଣ

॥

ଅଗ୍ନିରୁବାଚ

ଯାହାର ତେଜବଳ ମୁହିଁ

।

ଅନଳ ରୂପେ ଯଜ୍ଞେ ରହି

॥

ଘୃତ ଆହୁତି ପଞ୍ଚବିଧେ

।

ମନ୍ତ୍ର ନିବେଦିତ ସମିଧେ

॥

ତୁ ଯଜ୍ଞରୂପୀ ଦାମୋଦର

।

ନିରତେ ମୋର ନମସ୍କାର ।

॥

ଦେବାଉଚୁଃ

ତୁ ନାଥ ପୂର୍ବ ପାପହରି

।

ପ୍ରଳୟେ ମୀନ ରୂପ ଧରି

॥

ସର୍ବ ସଂହାରି ବିଶ୍ୱରୂପେ

।

ଶୟନ ନାଗମୟ କଳ୍ପେ

॥

ଆମ୍ଭେ ଯେ ତୋର ନିଜ ଭୃତ୍ୟ

।

ଏ କଥା ଜଗତେ ବିଖ୍ୟାତ

॥

ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ସଙ୍କଟ ପଡ଼ିଲେ

।

ତୁ ନାଥ ରକ୍ଷାକରୁ ଭଲେ

॥

ଗନ୍ଧର୍ବାଉଚୁଃ

ମରୀଚି ଆଦି ପ୍ରଜାପତି

।

ବ୍ରହ୍ମା ଇନ୍ଦ୍ରାଦି ତୋର ସ୍ଥିତି

॥

ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ କ୍ରୀଡ଼ାଭାଣ୍ଡ ତୋର

।

ହେ ପ୍ରଭୁ ତୋତେ ନମସ୍କାର

॥

ବିଦ୍ୟାଧରଉଚୁଃ

ତୁମର ମାୟାବଳେ ପ୍ରାଣୀ

।

ମମତା ଇତି ପରିମାଣି

॥

ଉତ୍ପଥଗାମି ଇନ୍ଦ୍ରିଗଣେ

।

ଏ ନିତ୍ୟ ଭଜେ କରଷଣେ

॥

ତୋ କଥା ଅମୃତ ନ ସେବେ

।

ଏଣୁ ପଡଇ ଭବାର୍ଣ୍ଣବେ

॥

ବ୍ରାହ୍ମଣାଉଚୁଃ

ତୁ ନାଥ ଯଜ୍ଞ ଅଗ୍ନି ସୋମ

।

ତୁ ନିତ୍ୟାଚାର ବିଧିକର୍ମ

॥

ସମିଧ ପାତ୍ର କୁ ଋତ୍ୱିଜ

।

ଯଜ୍ଞାଦି ଯଜମାନ ଦ୍ୱିଜ

॥

ତୁ ସ୍ୱାହା ସ୍ୱଧା ଯଜ୍ଞ ପଶୁ

।